Theo phóng viên TTXVN tại Ottawa, với số ca mắc cúm đang gia tăng tại Canada và trên toàn thế giới, các chuyên gia y tế Canada mới đây cảnh báo nguy cơ bùng phát dịch cúm toàn cầu liên quan chủng cúm A H3N2 đang tiến hóa đến mức có thể đã “thích nghi” với vaccine hiện có.

Cụ thể, các chuyên gia Canada dẫn số liệu tại Australia, hơn 410.000 ca bệnh được xác nhận trong phòng thí nghiệm trên khắp đất nước, đánh dấu năm có số ca cúm cao kỷ lục thứ hai liên tiếp.

Vào cuối tháng 10, các quan chức y tế Vương quốc Anh thông báo mùa cúm đã đến sớm hơn một tháng so với thông thường, với số ca bệnh cao gấp 3 lần so với năm ngoái, trong bối cảnh dự đoán về một “mùa cúm kéo dài và dai dẳng”.

Trong khi đó, tại Canada, dữ liệu liên bang công bố ngày 7/11 cho thấy khoảng 2% xét nghiệm trên toàn quốc có kết quả dương tính với cúm, chưa đạt ngưỡng 5% để Canada tuyên bố dịch cúm theo mùa, nhưng đây là một sự gia tăng đáng kể so với vài tuần trước đó. Các chuyên gia cảnh báo Canada có thể phải đối mặt với một mùa cúm khó khăn hơn cả năm 2024, năm ghi nhận mùa cúm tồi tệ nhất trong một thập kỷ.

Tại châu Á, các quốc gia đang đối mặt với sự gia tăng mạnh số ca mắc cúm, khiến giới chuyên gia y tế cảnh báo khả năng con người có thể phải sống chung với dịch cúm quanh năm trong bối cảnh biến đổi khí hậu và thay đổi mô hình lây nhiễm toàn cầu.

Theo tạp chí Time (Mỹ), ngay từ ngày 3/10, Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản đã tuyên bố dịch cúm bùng phát trên phạm vi toàn quốc, sớm hơn 5 tuần so với thông lệ hàng năm và là đợt bùng phát sớm thứ hai trong vòng 20 năm qua. Trong tuần từ 22 – 28/9, hơn 4.000 người tại Nhật Bản được điều trị cúm, với tỷ lệ trung bình 1,04 bệnh nhân tại mỗi cơ sở y tế được giám sát – vượt ngưỡng cảnh báo dịch. Con số này tăng lên hơn 6.000 người trong tuần kế tiếp (29/9 – 5/10), tương ứng với 1,56 bệnh nhân mỗi cơ sở, cao gấp đôi cùng kỳ năm ngoái.

Tính đến đầu tháng 10, có 135 trường học và cơ sở chăm sóc trẻ em phải tạm đóng cửa do bùng phát cúm, gấp 3 lần so với cùng thời điểm năm 2024. Trong số 47 tỉnh, thành của Nhật Bản, có 28 địa phương ghi nhận số ca mắc tăng, trong đó Okinawa có tỷ lệ cao nhất.

Không chỉ Nhật Bản, nhiều nước khác trong khu vực như Singapore, Thái Lan và Ấn Độ hiện cũng chứng kiến xu hướng tương tự. Tại Ấn Độ, đặc biệt ở các bang phía Bắc, chủng virus cúm A/H3N2 đang lây lan mạnh.

Theo Tiến sĩ Martin Beer, Phó Viện trưởng Viện Sức khỏe Động vật Liên bang Đức Friedrich Loeffler, H3N2 là biến thể có nguồn gốc từ chủng virus gây đại dịch “cúm Hong Kong” năm 1968, vốn hình thành từ sự tái tổ hợp giữa virus cúm ở người và ở chim.

Cúm mùa là bệnh do 4 loại virus cúm A, B, C và D gây ra, trong đó virus cúm A và B thường gây dịch trên người. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC Mỹ) cho biết cúm có triệu chứng tương tự cảm lạnh thông thường, song nguyên nhân gây bệnh và mức độ lây lan khác nhau.

Một số nhà khoa học cho rằng, việc các ổ dịch cúm xuất hiện sớm hơn tại châu Á và châu Âu trong năm 2025 có thể phản ánh xu hướng virus cúm đang biến đổi để lây lan nhanh hơn và không còn tuân theo mùa rõ rệt.

Giáo sư Yoko Tsukamoto, Đại học Khoa học Y tế Hokkaido (Nhật Bản), nhận định: “Mùa cúm năm nay bắt đầu rất sớm, và trong bối cảnh biến động khí hậu toàn cầu, điều này có thể trở thành xu hướng phổ biến trong tương lai”.

Trong khi đó, bà Nicola Lewis – Giám đốc Trung tâm Cúm Toàn cầu thuộc Viện Francis Crick (Anh) – cảnh báo rằng đại dịch toàn cầu tiếp theo rất có thể sẽ do virus cúm gây ra. “Khả năng ‘bệnh X’ – một dịch bệnh chưa biết – bắt nguồn từ virus cúm có lẽ cao hơn bất kỳ nhóm mầm bệnh nào khác mà chúng ta biết đến”, bà Lewis dự đoán.

Tiến sĩ Danuta Skowronski, trưởng nhóm dịch tễ học về cúm và các tác nhân gây bệnh đường hô hấp mới nổi tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh British Columbia cho biết, mặc dù phân nhóm H3N2 này không thay đổi nhiều trong nhiều năm, nhưng gần đây nó bắt đầu cho thấy những thay đổi cấu trúc rõ rệt hơn khi lan sang các nước phía Bắc, điều này có thể đồng nghĩa với việc nó có thể “không phù hợp” với vaccine mới nhất hiện nay. Tiến sĩ Skowronski cảnh báo nhiều khả năng thế giới sẽ chứng kiến một đại dịch bùng phát do loại virus đột biến này, điều đang diễn ra tại Anh và Nhật Bản.

Mua Hàng với Shopee

Các chuyên gia cũng cảnh báo sau trẻ em, người trên 60 tuổi thường là đối tượng bị ảnh hưởng nặng nhất, đồng thời kêu gọi người cao tuổi tiêm chủng vắc xin cúm cùng các loại vaccine theo mùa khác để ngăn ngừa các ca bệnh nặng.