Sở Y tế Lâm Đồng cảnh báo khẩn về loại cá có độc tố mạnh gấp 275 lần xyanua

Theo thống kê, từ đầu năm 2025 đến nay, trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng (sau khi sáp nhập Bình Thuận – Lâm Đồng) đã ghi nhận hai vụ ngộ độc nghi do ăn cá nóc, khiến một người tử vong và nhiều người phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch.

Cụ thể, ngày 5/1, tại huyện Tuy Phong (tỉnh Bình Thuận cũ), sáu người bị ngộ độc sau khi ăn cá nóc, trong đó một trường hợp tử vong. Ngày 16/10, tại xã Phan Rí Cửa, tiếp tục xảy ra vụ ngộ độc nghi do cá nóc khiến 4 người phải nhập viện, trong đó có một ca nguy kịch, tiên lượng xấu.

Sở Y tế tỉnh Lâm Đồng cho biết độc tố trong cá nóc có thể gây chết người dù chỉ ăn một lượng rất nhỏ. Trong đó, cá nóc mít là loài đặc biệt nguy hiểm, người dân tuyệt đối không sử dụng làm thực phẩm.

Trước nguy cơ ngộ độc thực phẩm từ độc tố tự nhiên trong cá nóc, Sở Y tế đề nghị Sở Nông nghiệp và Tài nguyên Môi trường phối hợp tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về mức độ nguy hiểm của loại cá này. Người dân cần tuyệt đối không đánh bắt, thu gom, vận chuyển, mua bán, chế biến hoặc tiêu dùng cá nóc dưới bất kỳ hình thức nào.

Đồng thời, các cơ sở kinh doanh hải sản phải ký cam kết không mua bán, chế biến hoặc tiêu thụ cá nóc, và phát động phong trào quần chúng phát hiện, tố giác hành vi vi phạm liên quan đến loại cá độc nói trên. Ngành y tế cũng yêu cầu tăng cường giáo dục kiến thức an toàn thực phẩm, hướng dẫn người dân cách nhận diện và phòng ngừa ngộ độc do độc tố tự nhiên.

Theo thông tin từ Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai), cá nóc chứa tetrodotoxin – một loại độc tố thần kinh cực mạnh, được đánh giá mạnh gấp 275 lần xyanua. Chỉ cần 0,5 mg độc tố này cũng có thể gây tử vong cho người trưởng thành. Tetrodotoxin thường tập trung nhiều ở gan, ruột, trứng, da và tuyến sinh dục của cá nóc. Đáng chú ý, chất độc không bị phân hủy ở nhiệt độ cao, nên dù cá được nấu chín, hấp, nướng hay chiên, độc tố vẫn tồn tại và gây chết người.

Ngộ độc cá nóc luôn nằm trong nhóm ngộ độc thực phẩm nguy hiểm nhất, với tỷ lệ tử vong rất cao. Ở vùng biển Việt Nam, có hàng chục loài cá nóc khác nhau. Ngoài cá nóc, nhiều sinh vật biển khác cũng có chứa độc tố tetrodotoxin như bạch tuộc vòng xanh, một số loài ốc biển và con so.

Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) từng ghi nhận nhiều vụ ngộ độc nghiêm trọng do người dân ăn phải chả cá nóc hoặc cá khô tẩm vừng có chứa tetrodotoxin.

Độc tố này tác động trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương và tim mạch. Sau khi ăn vài phút, người bị ngộ độc thường có biểu hiện tê bì quanh môi, lưỡi, mặt, sau đó liệt cơ, loạn nhịp tim, tụt huyết áp, co giật, hôn mê. Hầu hết các trường hợp tử vong do liệt cơ hô hấp dẫn tới ngừng thở nhanh chóng.

Đặc biệt, hiện nay chưa có thuốc giải độc đặc hiệu cho tetrodotoxin, nên việc cấp cứu hỗ trợ hô hấp, tuần hoàn kịp thời là yếu tố quyết định giúp bệnh nhân sống sót.

Các chuyên gia khuyến cáo khi phát hiện người có dấu hiệu nghi ngộ độc cá nóc như tê môi, khó nói, chóng mặt, yếu cơ, khó thở – phải đưa đến cơ sở y tế gần nhất càng sớm càng tốt, không tự xử lý tại nhà.

Tải VPBank