Sốt xuất huyết không còn là căn bệnh ‘đến hẹn lại lên’

Sốt xuất huyết không còn là căn bệnh “đến hẹn lại lên” vào mùa mưa, sốt xuất huyết hiện đã xuất hiện quanh năm, không giới hạn vùng miền, trở thành mối đe dọa thường trực đối với sức khỏe cộng đồng.

Tiến sĩ – bác sĩ Nguyễn Huy Luân, Trưởng Đơn vị Tiêm chủng, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, chia sẻ: “Sốt xuất huyết đang có xu hướng lan rộng cả về thời gian lẫn địa lý, không chỉ bùng phát tại miền Nam, bệnh đang lan rộng tại Tây nguyên và cả miền Bắc với điểm nóng là Hải Phòng, Hà Nội. Diễn biến khí hậu bất thường, hiện tượng mưa trái mùa và nhiệt độ cao bất thường kéo dài đã mở rộng điều kiện sinh sản cho muỗi truyền bệnh. Bên cạnh đó, tốc độ đô thị hóa nhanh, tình trạng tích trữ nước sinh hoạt và các khu dân cư đông đúc cũng tạo ra môi trường lý tưởng cho muỗi vằn phát triển. Đặc biệt, giao thương phát triển mạnh mẽ giữa các vùng miền khiến muỗi dễ dàng “theo chân” con người di chuyển khắp cả nước làm gia tăng nguy cơ bùng phát dịch ở cả những nơi trước đây hiếm ghi nhận ca bệnh”.

Không chỉ biến đổi về dịch tễ, sốt xuất huyết còn tiềm ẩn nhiều rủi ro về sức khỏe nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. “Chúng tôi ghi nhận người bệnh nhập viện từ rất sớm trong năm, không còn tuân theo chu kỳ cũ là giữa và cuối mùa mưa như trước đây. Số ca biến chứng gia tăng do nhập viện trễ, nhiều người bệnh nhập viện trong tình trạng nặng do chủ quan với các triệu chứng ban đầu. Sốt xuất huyết không có biểu hiện điển hình, dễ bị nhầm lẫn với cúm, sốt siêu vi và có thể gây biến chứng nguy hiểm như sốc dengue, thoát huyết tương, suy đa tạng nếu không được theo dõi sát”, bác sĩ chuyên khoa 1 Nguyễn Thành Luân, Phó trưởng khoa Hồi sức Nhiễm, Bệnh viện Nhi đồng 2, TP.HCM, cho biết.

Khác với các bệnh truyền nhiễm khác, sốt xuất huyết có thể tái nhiễm đến 4 lần trong đời do tồn tại 4 loại virus khác nhau (DENV-1, DENV-2, DENV-3 và DENV-4), mắc lần đầu không đồng nghĩa với miễn nhiễm, thậm chí nguy cơ diễn tiến nặng khi tái nhiễm là rất cao. Đặc biệt, mọi đối tượng, từ trẻ em, người lớn, đến phụ nữ mang thai, đều có nguy cơ mắc biến chứng nghiêm trọng.

Chủ động phòng ngừa sốt xuất huyết

Tiến sĩ – bác sĩ Nguyễn Huy Luân khẳng định: “Để kiểm soát sốt xuất huyết hiệu quả, cần có chiến lược phòng ngừa toàn diện, kết hợp nhiều giải pháp. Trong đó, các phương pháp truyền thống như diệt muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy, loại bỏ nơi muỗi sinh sản và tránh bị muỗi đốt vẫn cần được duy trì thường xuyên và đồng bộ. Tuy nhiên, chỉ những phương pháp này thôi là chưa đủ. Tiêm chủng là giải pháp mới tích hợp vào chiến lược phòng, chống sẵn có, không chỉ giúp cá nhân phòng bệnh mà còn góp phần tạo nên miễn dịch cộng đồng – yếu tố then chốt trong việc kiểm soát dịch bệnh bền vững”.

Dịch tễ thay đổi, thói quen muỗi truyền bệnh thay đổi, vì vậy cách chúng ta phòng ngừa cũng cần phải thay đổi. Chủ động phòng ngừa ngay hôm nay, nâng cao cảnh giác, từ ý thức diệt muỗi mỗi ngày, theo dõi dấu hiệu bệnh sớm, đến tiếp cận giải pháp tiêm chủng là cách thiết thực và cấp thiết nhất để mỗi người bảo vệ chính mình, gia đình và cộng đồng.