Suýt chết vì dùng thuốc tránh thai suốt 10 năm

Ngày 17-8, Bệnh viện Nhân dân 115 (TP HCM) cho biết nơi đây vừa cứu một nữ bệnh nhân (45 tuổi, ngụ TP HCM) nguy kịch vì biến chứng thuyên tắc phổi sau thời gian dài sử dụng thuốc tránh thai.

Trước đó, bệnh nhân được đưa đến bệnh viện cấp cứu trong tình trạng nguy kịch, tụt huyết áp, khó thở dữ dội, choáng váng và có dấu hiệu sốc nặng. Khai thác bệnh sử, người bệnh sử dụng thuốc tránh thai phối hợp loại 28 viên suốt hơn 10 năm liên tục.

Qua thăm khám ban đầu cùng các kết quả xét nghiệm cho thấy bệnh nhân có dấu hiệu quá tải tim phải cấp tính, một biểu hiện thường gặp trong thuyên tắc phổi cấp. Ngay lập tức, bệnh nhân được chuyển đến Khoa Hồi sức tích cực và Chống độc để điều trị chuyên sâu trong tình trạng nguy cơ tử vong cao. 

Hội chẩn liên khoa, các bác sĩ xác định bệnh nhân bị sốc tắc nghẽn do thuyên tắc phổi nặng, kèm huyết khối tĩnh mạch khoeo hai bên. Nguyên nhân có liên quan đến việc sử dụng thuốc tránh thai phối hợp kéo dài cộng thêm yếu tố nghề nghiệp phải ngồi lâu trong thời gian dài vì bệnh nhân là công nhân may.

Sau đó, các bác sĩ quyết định sử dụng thuốc tiêu sợi huyết, một phương pháp điều trị đặc hiệu nhằm làm tan cục máu đông trong mạch máu phổi. Sau khoảng 1 giờ truyền thuốc, bệnh nhân cải thiện nhanh chóng: tỉnh táo, hết khó thở, huyết áp ổn định trở lại, giảm liều thuốc vận mạch đáng kể. Kết quả siêu âm tim sau đó cũng cho thấy chức năng tim phải hồi phục rõ rệt.

Hiện tại, bệnh nhân đã ổn định, tự thở, không cần hỗ trợ thuốc vận mạch và đang được tiếp tục theo dõi. Dự kiến, bệnh nhân sẽ được tư vấn chuyển đổi sang biện pháp tránh thai khác ít nguy cơ hơn.

Cảnh báo nguy cơ huyết khối do thuốc tránh thai kéo dài

Theo các bác sĩ, thuốc tránh thai phối hợp (chứa estrogen và progestin) là một trong những phương pháp tránh thai phổ biến hiện nay. Tuy nhiên, estrogen trong thuốc có thể làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối tĩnh mạch sâu và thuyên tắc phổi, đặc biệt ở phụ nữ sử dụng kéo dài, người hút thuốc, béo phì hoặc có bệnh lý nền về tim mạch.

Bên cạnh thuốc tránh thai phối hợp, người dùng có thể lựa chọn các biện pháp khác an toàn hơn, tùy vào tình trạng sức khỏe: Thuốc tránh thai chỉ chứa progestin dạng viên uống hàng ngày, que cấy hoặc vòng tránh thai nội tiết, có nguy cơ huyết khối thấp hơn; vòng tránh thai bằng đồng không chứa nội tiết, không ảnh hưởng hệ đông máu; bao cao su, tránh thai hiệu quả, đồng thời ngừa bệnh lây truyền qua đường tình dục; tiêm tránh thai, triệt sản, tính ngày an toàn tuỳ theo nhu cầu và thể trạng.

Các chuyên gia khuyến cáo không nên tự ý dùng thuốc tránh thai nội tiết kéo dài mà không có chỉ định và theo dõi của bác sĩ. Việc lựa chọn phương pháp tránh thai cần được cá thể hoá dựa trên độ tuổi, tiền sử bệnh lý và các yếu tố nguy cơ tim mạch, huyết khối.

Đặc biệt lưu ý, phụ nữ có nguy cơ tim mạch, huyết khối hoặc đang điều trị bệnh lý nền cần được bác sĩ chuyên khoa sản tư vấn trước khi sử dụng các biện pháp tránh thai nội tiết.