Tại sao uống thuốc huyết áp rồi mà huyết áp vẫn tăng? Cần làm gì?

Uống thuốc đúng, đủ và đều đặn là chỉ định quan trọng trong phác đồ điều trị tăng huyết áp, nhờ đó hạn chế những tổn thương cơ quan đích như não, thận, mắt, thần kinh và giảm nguy cơ biến chứng tim mạch. Tuy nhiên, trong một vài trường hợp việc điều trị huyết áp bằng thuốc có thể chưa đạt hiệu quả ở một số người, và tại sao uống thuốc huyết áp rồi mà huyết áp vẫn tăng. Vậy người bệnh cần làm gì trong trường hợp này?

Tại sao uống thuốc huyết áp rồi mà huyết áp vẫn tăng?

Uống thuốc huyết áp rồi mà huyết áp vẫn tăng có thể do một hoặc nhiều nguyên nhân dưới đây:

1. Tuân thủ điều trị kém

Việc tuân thủ điều trị kém, như người bệnh quên uống thuốc, uống không đúng giờ, không đủ liều, tự ý đổi thuốc…là một trong những nguyên nhân khiến việc điều trị không hiệu quả, huyết áp vẫn còn tăng dù người bệnh đang dùng thuốc.

2. Liều lượng thuốc chưa đủ để kiểm soát huyết áp

Tùy theo khả năng đáp ứng thuốc ở mỗi người, một số bệnh nhân cần sử dụng liều lượng thuốc mạnh hơn mới đủ để kiểm soát huyết áp hiệu quả.

3. Tương tác thuốc làm giảm hiệu quả

Bệnh nhân đang điều trị kèm theo sử dụng các loại thuốc khác như thuốc kháng viêm, thuốc cảm, thuốc tránh thai, thuốc chống trầm cảm, thuốc giảm đau… hoặc thảo dược hay thực phẩm chức năng có chứa các thành phần như cam thảo, nhân sâm, kim sa (Arnica montaca: thảo dược thuộc họ cúc) có thể gây tương tác thuốc và giảm hiệu quả của thuốc huyết áp.

4. Tăng huyết áp kháng trị

Đây là trường hợp bệnh nhân đã điều trị từ trên 3 loại thuốc huyết áp ỏ liều tối đa, trong đó có thuốc lợi tiểu, nhưng vẫn không đạt được huyết áp mục tiêu. Vấn đề kháng trị thuốc rất phức tạp, khó điều trị và chiếm tỷ lệ 10-20% trong các ca bệnh. Do đó, khi đang uống thuốc huyết áp mà huyết áp vẫn tăng, người bệnh cần tái khám để bác sĩ cho thực hiện các cận lâm sàng đánh giá chuyên sâu và điều chỉnh phác đồ điều trị.

5. Vấn đề sức khỏe tiềm ẩn

Bệnh nhân gặp nhiều vấn đề sức khỏe tiềm ẩn hay các bệnh đi kèm khác như đái tháo đường, bệnh thận mạn, cường giáp, hội chứng ngưng thở khi ngủ, trầm cảm…là một trong những nguyên nhân giải thích tại sao uống thuốc huyết áp rồi mà huyết áp vẫn tăng, gây khó khăn trong quá trình điều trị.

6. Ăn thực phẩm nhiều muối

Giảm muối, giảm ăn mặn là khuyến cáo chung của những bệnh nhân gặp vấn đề huyết áp hay rộng hơn là nhóm bệnh tim mạch, bệnh thận mạn… Những loại thực phẩm nhiều muối khiến cơ thể tích nước, giảm khả năng đào thải, làm tăng áp lực lên thành mạch và khiến cho huyết áp càng tăng cao, giảm hiệu quả điều trị.

7. Sử dụng rượu, bia và các chất kích thích

Rượu, bia, thức uống chứa nhiều caffeine và các chất kích thích là nguyên nhân gây co mạch, khiến huyết áp tăng cao. Điều này làm giảm hiệu quả của thuốc điều trị tăng huyết áp, dẫn đến tình trạng uống thuốc huyết áp rồi mà huyết áp vẫn tăng.

Huyết áp không được kiểm soát bởi thuốc tiềm ẩn nguy cơ gì?

Huyết áp tăng cao kéo dài, tăng cao đột ngột hoặc không được kiểm soát là căn nguyên gây ra nhiều tình trạng sức khỏe. Điển hình nhất là dẫn đến các nguy cơ tim mạch: nhồi máu cơ tim, đột quỵ tim. cũng như gây tổn thương các cơ quan đích (thận, mắt, mạch máu, não…).

1. Tổn thương thận

Tổn thương thận ở bệnh nhân tăng huyết áp là tình trạng phổ biến. Thống kê tại Hoa Kỳ cho thấy tỷ lệ mắc bệnh thận do vấn đề huyết áp chiếm khoảng 20%, tức cứ 5 người trưởng thành bị bệnh thì có 1 người mắc bệnh thận. Điều này xảy ra do huyết áp tăng cao làm tăng thể tích dịch ngoại bào, mạch máu bị co thắt, xơ cứng, khiến lưu lượng máu đến thận giảm và suy giảm chức năng lọc của thận. (1)

2. Tổn thương mắt

Huyết áp tăng cao gây tổn thương mạch máu ở võng mạc, gây xuất huyết, phù nề mạch máu võng mạc. Trong trường hợp điều trị chậm trễ, tổn thương dây thần kinh thị giác có thể dẫn đến mù lòa.

3. Ảnh hưởng xấu đến mạch máu

Tăng huyết áp gây ra những biến chứng đến hệ mạch máu, bao gồm làm dày thành mạch, tăng nguy cơ xơ vữa mạch máu, gây hẹp hoặc tắc mạch máu, tổn thương động mạch, phình động mạch chủ bụng… (2)

4. Tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim

Kiểm soát huyết áp kém hiệu quả làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng tim mạch – bệnh lý nguy hiểm có tỷ lệ tử vong cao hàng đầu tại Việt Nam. Các tổn thương đến tim bao gồm: nhồi máu cơ tim, đột quỵ, suy tim, rung nhĩ, bệnh động mạch vành…

Cần làm gì khi huyết áp vẫn cao dù đã uống thuốc?

Khi nghi ngờ huyết áp tăng mặc dù vẫn đang uống thuốc huyết áp đều, người bệnh cần xem xét lại nhiều yếu tố, bao gồm: thói quen sinh hoạt, tình trạng bệnh lý nền, cách sử dụng thuốc huyết áp, các loại thuốc điều trị khác đang sử dụng… Sau đó, tiến hành cân đối, điều chỉnh lại các yếu tố này.

1. Điều chỉnh lại lối sống phù hợp

Điều chỉnh lối sống là một quá trình lâu dài, đòi hỏi người bệnh phải kiên nhẫn và đảm bảo thực hiện nghiêm túc. Việc điều chỉnh lối sống lành mạnh cần kết hợp đầy đủ: dinh dưỡng, vận động, tinh thần…

• Áp dụng chế độ ăn DASH tốt cho huyết áp và tim mạch:
  • Tập trung vào các loại trái cây tươi, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu…
  • Hạn chế chất béo và cholesterol.
  • Ăn các loại cá, thịt gia cầm (bỏ da), hạn chế thịt đỏ.
  • Hạn chế thức ăn chứa nhiều đường như bánh ngọt, nước ngọt.
• Giảm lượng muối trong chế độ ăn.
• Thường xuyên tập thể dục và vận động thể chất.
• Quản lý cân nặng, chỉ số BMI 20 – 25.
• Bỏ các thói quen xấu như hút thuốc, uống rượu, bia, thực phẩm nhiều caffeine..
• Kiểm soát căng thẳng, stress, giữ tinh thần lạc quan, thoải mái.

2. Tuân thủ triệt để hướng dẫn của bác sĩ về sử dụng thuốc

Vấn đề huyết áp là bệnh mạn tính cần điều trị lâu dài và đúng cách. Bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh cần phối hợp chặt chẽ với bác sĩ trong việc điều chỉnh các thói quen sinh hoạt, cũng như sử dụng thuốc đúng giờ, đúng liều, đúng cách theo chỉ định. Thuốc điều trị phải do bác sĩ kê đơn, người bệnh tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng thuốc khi không có chỉ định từ bác sĩ.

3. Tái khám để được điều chỉnh liều lượng và loại thuốc

Việc tái khám đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình điều trị tăng huyết áp. Bệnh nhân cần tái khám định kỳ đúng lịch hẹn hoặc ngay khi có dấu hiệu bất thường. Đây là cơ sở giúp bác sĩ đánh giá hiệu quả của quá trình sử dụng thuốc, cũng như cân nhắc điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp theo từng thời điểm. Điều trị tình trạng này là quá trình lâu dài, vì vậy bệnh nhân tuyệt đối không nên tự ý ngừng điều trị khi cảm thấy khỏe hơn hay khi thấy huyết áp ổn.

4. Điều trị nguyên nhân gốc gây tăng huyết áp thứ phát

Để kiểm soát tình trạng huyết áp và đạt được huyết áp mục tiêu, người bệnh cần kiên trì, chủ động phối hợp chặt chẽ với bác sĩ, theo dõi sát các dấu hiệu, cũng như quản lý tốt các bệnh lý nền – nguyên nhân gây ra tăng huyết áp thứ phát.

Tại sao uống thuốc huyết áp rồi mà huyết áp vẫn tăng? Để được giải đáp và tư vấn chi tiết hơn về tình trạng huyết áp cụ thể của bản thân, Quý khách hàng hãy đặt lịch thăm khám chuyên sâu 1:1 cùng các chuyên gia Tim mạch đầu ngành tại Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM theo thông tin sau:

Có nhiều nguyên nhân để giải thích lý do tại sao uống thuốc huyết áp rồi mà huyết áp vẫn tăng. Khi gặp phải tình trạng này, trước tiên người bệnh cần xem xét lại các yếu tố lối sống có ảnh hưởng xấu đến huyết áp không, có đang sử dụng thuốc theo đúng chỉ định hay có kèm theo dấu hiệu bất thường gì không,… Trong trường hợp đã đảm bảo thực hiện đúng các chỉ định của bác sĩ nhưng huyết áp vẫn tăng, người bệnh cần nhanh chóng thăm khám tại bệnh viện có chuyên khoa Tim mạch để được đánh giá chuyên sâu và điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp.