Thay đổi lối sống và các quan niệm sai lầm để phòng đột quỵ

Số người trẻ đột quỵ ngày càng tăng

Bác sĩ (BS) Phạm Văn Cường, Khoa Can thiệp mạch thần kinh, Bệnh viện Quân đội 108 (Hà Nội), cho biết: “Nhiều người vẫn nghĩ đột quỵ là bệnh ở người già trên 60 tuổi, nhưng thực tế thời gian gần đây số người trẻ nhập viện vì đột quỵ ngày càng tăng. Tại khoa chúng tôi, số bệnh nhân (BN) dưới 50 tuổi chiếm khoảng 20 – 30%, có BN mới 12 tuổi đã nhập viện vì đột quỵ do dị dạng mạch máu não”.

ẢNH: THÚY ANH

Theo BS Cường, BN bị đột quỵ thường có những biểu hiện: tê bì chân tay, liệt chân tay hoặc nửa người, mặt lệch, nói khó, chóng mặt, đau đầu… Chính những biểu hiện này nên nhiều người cho rằng BN bị cảm và đánh gió, cạo gió. Tuy nhiên, việc cạo gió không có tác dụng khi bị đột quỵ. Nó chỉ làm mất thời gian vàng điều trị.

Ngoài ra, các sai lầm thường gặp khác là: châm kim vào đầu ngón tay người đột quỵ; tự ý sử dụng các loại thuốc đông y; chờ BN ổn định mới đưa đi viện.

BS Cường đặc biệt lưu ý về những truyền bá sai lầm trong điều trị đột quỵ: “Sai lầm hay gặp nhất là thực dưỡng đánh bay đột quỵ và tập luyện theo môn phái để điều trị đột quỵ”.

Thực tế có BN được dùng thuốc để tránh nguy cơ tái đột quỵ. Tuy nhiên, do nghe theo một môn phái tập luyện, BN này bỏ thuốc. Chỉ khoảng 1 tuần sau khi dừng thuốc, BN tái đột quỵ phải nhập viện.

Ngoài ra, nhiều người đột quỵ nhẹ (có cơn chóng mặt, đau đầu hoặc bị tê bì chân tay, mệt mỏi) trì hoãn đi bệnh viện để chờ tự khỏi, nhưng đa số các trường hợp sau đó đã diễn biến nặng hoặc rất nặng, mất đi cơ hội điều trị trong giờ vàng.

Thay đổi lối sống để phòng đột quỵ

Theo BS Cường, với đột quỵ não, nhất là ở người trẻ, có một số nguyên nhân thường gặp, trong đó nguyên nhân đầu tiên là do các bất thường về mạch máu não, các dị dạng mạch có thể bị vỡ ra gây xuất huyết não, hoặc tắc mạch não gây nhồi máu ở những bệnh nhân bị bệnh lý hẹp mạch não tiến triển.

Nguyên nhân thứ hai là có vấn đề về tim mạch. Nguyên nhân này trước đây ít gặp nhưng giờ gặp nhiều hơn, do những rối loạn nhịp, hoặc bệnh lý van tim… tạo thành những huyết khối trong tim và di chuyển lên não gây tắc mạch và đột quỵ.

Nguyên nhân thứ ba rất đáng báo động hiện nay, là do những thói quen xấu trong sinh hoạt hằng ngày như: hút thuốc, uống rượu, thường xuyên sử dụng thức ăn nhanh…, từ đó gây rối loạn chuyển hóa mỡ máu sớm, cao huyết áp, béo phì.

“Chúng tôi đã từng tiếp nhận một BN nam 40 tuổi là chủ chuỗi hàng ăn, nhập viện trong tình trạng liệt nửa người do tổn thương mạch máu nhỏ. Khai thác tiền sử, mỗi ngày BN hút 2 bao thuốc lá, uống gần 1 lít rượu. Khi vào viện, BN đã trong tình trạng muộn (bị từ tối hôm trước, hôm sau mới vào viện) nên chỉ điều trị nội khoa. May mắn, BN còn trẻ nên tập phục hồi chức năng đáp ứng tốt, không phải ngồi xe lăn cả đời”, BS Cường thông tin.

Nguyên nhân thứ tư hiếm gặp hơn, có thể gặp ở những phụ nữ dùng thuốc tránh thai kéo dài, nạo hút thai, phụ nữ sau sinh… dẫn tới nguy cơ tăng đông máu và gây tắc tĩnh mạch não.