Thoái hóa cột sống: Phối hợp điều trị đa mô thức theo hướng cá thể hóa

Thoái hóa cột sống: Ưu tiên bảo tồn, nhưng không nên trì hoãn chỉ định phẫu thuật!

Thoái hóa cột sống là một trong những bệnh lý phổ biến và phức tạp nhất trong thực hành lâm sàng hiện nay, đặc biệt khi dân số Việt Nam đang già hóa nhanh. Trước những kỳ vọng ngày càng cao của người bệnh về hiệu quả điều trị, mức độ xâm lấn và chất lượng sống sau can thiệp, xu hướng phối hợp đa mô thức, cá thể hóa theo từng bệnh nhân được xem là chiến lược tối ưu.

Đây cũng là quan điểm điều trị được các chuyên gia trong và ngoài nước chia sẻ tại hội thảo khoa học lần này.

ẢNH: FV

Mở đầu hội thảo, TS-BS Phạm Anh Tuấn – Trưởng bộ môn Ngoại Thần kinh, Đại học Y Dược TP.HCM – chủ tọa của hội thảo, chia sẻ: thoái hóa cột sống là quá trình tự nhiên theo tuổi. Thống kê cho thấy: gần 50% người trên 50 tuổi và 75% người trên 65 tuổi có dấu hiệu thoái hóa cột sống trên phim chụp. Tuy vậy, không phải tất cả các thay đổi trên hình ảnh học đều gây ra triệu chứng hoặc cần can thiệp phẫu thuật.

ẢNH: FV

Theo bác sĩ Tuấn, điều trị bảo tồn như dùng thuốc, vật lý trị liệu, nẹp hỗ trợ… vẫn đóng vai trò nền tảng, đặc biệt ở giai đoạn sớm. Song song đó, các kỹ thuật can thiệp và phẫu thuật hiện đại theo hướng xâm lấn tối thiểu đang giúp mở rộng lựa chọn cho những trường hợp không đáp ứng với điều trị thông thường.

Ở góc độ thực hành lâm sàng, BSCKII. Trần Lương Anh, Trưởng khoa Ngoại Thần kinh và Can thiệp Nội mạch Thần kinh Bệnh viện FV – điều phối Hội thảo – cho biết: với bệnh lý hẹp ống sống thắt lưng, nguyên tắc chung vẫn là ưu tiên điều trị bảo tồn trước – gồm sử dụng thuốc giảm đau, vật lý trị liệu và các can thiệp như chích Cortisol ngoài màng cứng.

Tuy nhiên, dữ liệu lâm sàng cho thấy chỉ khoảng 30% bệnh nhân cải thiện rõ rệt với các biện pháp này. Nếu sau 2 – 3 tháng điều trị bảo tồn mà triệu chứng không thuyên giảm, người bệnh nên được tư vấn phẫu thuật.

ẢNH: FV

Dựa trên một nghiên cứu tại Na Uy, bác sĩ Lương Anh cảnh báo 3 yếu tố làm tăng nguy cơ thất bại sau phẫu thuật thoái hóa cột sống: Tình trạng đau lưng và đau chân kéo dài hơn 12 tháng; Bệnh nhân trên 70 tuổi; Có tiền căn phẫu thuật cột sống. Vì vậy, các bác sĩ cần thông tin rõ ràng về nguy cơ này cho bệnh nhân, đồng thời không nên để bệnh nhân trì hoãn phẫu thuật quá 12 tháng nếu điều trị bảo tồn không mang lại hiệu quả.

Chuyên gia Singapore chia sẻ triết lý an toàn trong phẫu thuật nội soi

Song song với điều trị bảo tồn, các kỹ thuật can thiệp và phẫu thuật hiện đại theo hướng xâm lấn tối thiểu (MIS) đang mở rộng lựa chọn cho những trường hợp không đáp ứng với điều trị thông thường.

Theo BSCKII. Nguyễn Công – Khoa Ngoại Thần kinh và Can thiệp Nội mạch Thần kinh – Bệnh viện FV, MIS là phương pháp có thể giúp giảm tổn thương mô mềm, người bệnh ít đau hơn sau mổ, phục hồi nhanh hơn mà vẫn đạt được hiệu quả điều trị lâu dài tương đương mổ hở.

Tuy nhiên, bác sĩ Công cũng lưu ý: MIS đòi hỏi phẫu thuật viên phải được đào tạo bài bản, có kinh nghiệm và thực hiện tại các trung tâm có đầy đủ trang thiết bị.

ẢNH: FV

Mang đến kinh nghiệm quốc tế, ThS.BS. Huang Yilun – Chuyên gia Phẫu thuật Chỉnh hình, Total Orthopaedic Care & Surgery, Singapore – nhấn mạnh vai trò của sự cẩn trọng trong phẫu thuật nội soi cột sống.

Dù có nhiều lợi ích (ít xâm lấn, phục hồi nhanh, phù hợp với nhiều bệnh nhân có bệnh nền) nhưng không phải ca thoái hóa cột sống nào cũng áp dụng được phương pháp nội soi. Việc đánh giá kỹ hình ảnh học, hiểu rõ giải phẫu ba chiều và biết khi nào nên dừng lại hoặc chuyển phương pháp là những nguyên tắc then chốt để đảm bảo an toàn cho một ca nội soi cột sống.

“Phẫu thuật viên giỏi không phải là người xử lý biến chứng tốt nhất, mà là người phòng ngừa được biến chứng ngay từ đầu”, ThS.BS. Huang Yilun nhấn mạnh.

ẢNH: FV

Cũng tại hội thảo, BSCKI. Phạm Hoàng Mạnh – Trung tâm Điều trị Đau, Bệnh viện FV – giới thiệu các kỹ thuật can thiệp tối thiểu trong điều trị đau cột sống, được xem là cầu nối giữa điều trị bảo tồn và phẫu thuật. Các kỹ thuật như tiêm steroid ngoài màng cứng, PRP, hay sóng cao tần giúp kiểm soát đau, cải thiện chức năng và chất lượng sống cho những bệnh nhân chưa đủ chỉ định mổ hoặc không thể phẫu thuật.

Bác sĩ Mạnh khẳng định: đau mạn tính được công nhận là một bệnh lý độc lập, do đó mục tiêu điều trị không chỉ là xử lý tổn thương cấu trúc mà còn là kiểm soát đau lâu dài bằng tiếp cận đa chuyên ngành.

Các bác sĩ tham dự nhận định, hội thảo mang tính ứng dụng cao, sát với thực tiễn điều trị. Thông qua việc thường xuyên tổ chức các hội thảo khoa học quy mô lớn, có sự tham gia của các chuyên gia trong và ngoài nước, Bệnh viện FV đang từng bước khẳng định vai trò kết nối và chia sẻ tri thức y khoa, góp phần nâng cao năng lực điều trị và chất lượng chăm sóc cho người bệnh Việt Nam.