Tiếp tục phát lộ đường dây ‘chạy’ bệnh án tại Trung tâm pháp y tâm thần khu vực Tây Nguyên

Giám đốc Trung tâm pháp y tâm thần khu vực Tây Nguyên nhận hối lộ

Ngày 17/9, Cơ quan điều tra Viện KSND Tối cao đang điều tra vụ án hình sự “Nhận hối lộ” và “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, xảy ra tại Trung tâm pháp y tâm thần khu vực Tây Nguyên (tỉnh Đắk Lắk).

Cách đây ít ngày, đơn vị đã tống đạt quyết định khởi tố bị can, thi hành lệnh bắt bị can để tạm giam đối với ông Trần Văn Thành (Giám đốc Trung tâm) để điều tra về tội “Nhận hối lộ”.

Ngoài ra, Cơ quan điều tra Viện KSND Tối cao cũng khởi tố bị can để điều tra về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú với các đối tượng: Trần Như Hải, Trần Đức Tươi, Bế Thị Huế và Nguyễn Thị Ngọc (đều là giám định viên của Trung tâm pháp y tâm thần khu vực Tây Nguyên). Liên quan đến vụ án, giữa tháng 8/2025, Cơ quan điều tra Viện KSND Tối cao đã tiếp nhận đối tượng Nguyễn Trọng Hiệp có hành vi “Đưa hối lộ”, do Viện KSND tỉnh Đắk Lắk chuyển để điều tra theo thẩm quyền.

Thời gian vừa qua, các cơ quan chức năng liên tiếp bóc gỡ các đường dây “chạy” bệnh án tâm thần nhằm trốn tránh việc bị xử lý hình sự của các đối tượng phạm tội. Tính đến nay, Cơ quan tiến hành tố tụng ở Trung ương và địa phương đã khởi tố gần 100 bị can là bác sĩ, giám định viên của 4 đơn pháp y, gồm: Viện Pháp y tâm thần Trung ương (Hà Nội); Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa (Đồng Nai); Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực miền núi phía Bắc (Phú Thọ); Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Tây Nguyên (Đắk Lắk).

Điển hình, tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực miền núi phía Bắc (Phú Thọ), ngày 1/7 vừa qua, Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đã khởi tố, tạm giam ông Hoàng Tất Thành (58 tuổi, Giám đốc Trung tâm), cùng hai cấp dưới Lục Thị Thanh Bình (52 tuổi, Phó giám đốc Trung tâm) và Lại Thành Trung (46 tuổi) để điều tra về tội “Nhận hối lộ”.

Đây là diễn biến trong quá trình mở rộng điều tra vụ án xảy ra tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương.

Theo điều tra ban đầu, từ đầu năm 2025, vợ chồng bị can Nguyễn Mai Anh (46 tuổi, ở quận Thanh Xuân cũ, Hà Nội) và Lê Văn Đông đã làm quen với 3 lãnh đạo của Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực miền núi phía Bắc.

Cơ quan điều tra xác định, Mai Anh hai lần đưa tổng cộng 450 triệu đồng để chạy kết luận giám định tâm thần. Sau khi nhận tiền, tại cuộc họp Hội đồng giám định, ông Hoàng Tất Thành đã chỉ đạo hai thuộc cấp là Trung và Bình làm sai lệch hồ sơ bệnh án tâm thần. Từ đó, Trung tâm ra kết luận giữ nguyên chẩn đoán cũ của Viện Pháp y tâm thần Trung ương.

Công an TP Hà Nội cho rằng dù biết rõ các nghi phạm liên quan đều chưa đến mức mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi, nhưng nhóm lãnh đạo Trung tâm “vẫn cố tình viết vào hồ sơ các triệu chứng bệnh tâm thần để hợp thức hóa kết luận giả mạo”.

Hậu quả là tính nghiêm minh pháp luật bị suy giảm

Liên quan đến sai phạm của loạt cán bộ Pháp y tâm thần, ngày 16/9 vừa qua, Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Hà Nội quyết định thi hành kỷ luật khai trừ đối với 14 đảng viên thuộc Đảng bộ Viện Pháp y tâm thần Trung ương, gồm: Ông Trần Văn Trường, Bí thư Đảng ủy, Viện trưởng; ông Lâm Văn Thành, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ nhiệm UBKT Đảng ủy, Phó Viện trưởng; bà Lê Thị Hải Hà, điều dưỡng viên, phòng kế hoạch tổng hợp; ông Dương Văn Biết, Phó Chủ nhiệm UBKT Đảng ủy, Bí thư chi bộ, Trưởng Khoa giám định; ông Đỗ Khắc Doanh, Bí thư chi bộ, Phụ trách Khoa điều trị bắt buộc nam; bà Vũ Thị Ngọc, Phó Bí thư chi bộ, Điều dưỡng trưởng, Khoa điều trị bắt buộc nam; ông Tạ Trung Kiên, Bí thư chi bộ, Phụ trách Khoa điều trị bắt buộc nữ…

Trao đổi với PV Báo Tiền Phong, luật sư Trần Xuân Tiền (Trưởng Văn phòng luật sư Đồng Đội) đánh giá, việc làm “giả bệnh án” và “kết luận giám định tâm thần không đúng tình trạng bệnh”, không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng mà còn làm méo mó quá trình tố tụng.

Theo luật sư Tiền, khi một đối tượng phạm tội lợi dụng “bệnh án tâm thần” để được áp dụng tình tiết giảm nhẹ hoặc được giảm án, thì việc điều tra, truy tố, xét xử sẽ không còn phản ánh đúng tính chất và mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội.

Hệ quả là tính nghiêm minh của pháp luật bị suy giảm, niềm tin của xã hội vào công lý bị xói mòn, tạo ra tiền lệ xấu, khiến đối tượng khác tìm cách “chạy án” bằng con đường tương tự.

“Để khắc phục, cần siết chặt quy trình giám định, nâng cao trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ y, bác sĩ, đồng thời xử lý nghiêm những trường hợp tiếp tay hoặc làm giả hồ sơ bệnh án. Khi đó mới bảo đảm việc áp dụng pháp luật đúng người, đúng tội, giữ vững sự công bằng và răn đe trong xã hội”, luật sư Trần Xuân Tiền nêu quan điểm.