Vết bớt đỏ: Nguyên nhân, cách nhận biết và điều trị

Vết bớt đỏ là tình trạng khá phổ biến, thường xuất hiện ngay từ khi trẻ mới sinh. Đa số trường hợp đều lành tính, không ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng đôi khi gây lo lắng hoặc mất thẩm mỹ. Vậy vết bớt đỏ hình thành do đâu, có nguy hiểm không?

Vết bớt đỏ là gì?

Khi nhìn thấy trên da trẻ có vết đỏ bất thường, nhiều cha mẹ không khỏi thắc mắc liệu đây là tình trạng bình thường hay là dấu hiệu bệnh da liễu. Vết bớt đỏ là một dạng bất thường trên da, thường xuất hiện ngay từ khi trẻ chào đời. Chúng có thể có màu hồng, đỏ hoặc tím nhạt do sự giãn nở hoặc phát triển bất thường của các mao mạch dưới da.

Đây là hiện tượng phổ biến, có thể thấy ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể và thường không gây nguy hiểm. Có ba loại vết bớt đỏ thường gặp gồm:

• Bớt cá hồi: Thường xuất hiện ở trán, gáy hoặc mí mắt, có thể mờ dần theo thời gian.
• Bớt rượu vang: Có màu đỏ đậm hoặc tím, tồn tại lâu dài, không tự biến mất kể cả khi trẻ trưởng thành.
• U máu: Là dạng tăng sinh mạch máu, có thể nổi gồ, thường phát triển nhanh trong những tháng đầu đời.

Nguyên nhân hình thành vết bớt đỏ

Nhiều người lầm tưởng vết bớt đỏ xuất hiện là do mẹ bầu ăn uống hoặc sinh hoạt chưa đúng cách. Tuy nhiên trên thực tế, nguyên nhân gây hiện tượng này lại liên quan đến yếu tố bẩm sinh.

Nguyên nhân chính xác làm xuất hiện vết bớt đỏ hiện vẫn chưa được xác định rõ. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng tình trạng này xuất phát từ sự phát triển bất thường của các mạch máu nhỏ dưới da. Một số yếu tố nguy cơ bao gồm:

• Di truyền: Gia đình có người từng có vết bớt đỏ thì nguy cơ xuất hiện ở trẻ cũng cao hơn.
• Cơ địa: Một số trẻ có cơ địa dễ gặp rối loạn phát triển mao mạch bẩm sinh.
• Sự giãn nở mao mạch: Hệ mạch máu dưới da giãn rộng bất thường tạo thành bớt.

Vết bớt đỏ không liên quan đến bệnh truyền nhiễm, không do mẹ bầu ăn uống hay sinh hoạt sai cách và không lây từ người này sang người khác. Do đó, cha mẹ cần hiểu rõ về nguyên nhân gây tình trạng này để chăm sóc trẻ đúng cách và lựa chọn can thiệp thẩm mỹ đúng lúc.

Dấu hiệu nhận biết và cách chẩn đoán

Không phải vết bớt đỏ nào cũng giống nhau, cha mẹ cần quan sát kỹ đặc điểm để phân biệt từng loại. Các biểu hiện bên ngoài cũng là căn cứ quan trọng để bác sĩ đưa ra chẩn đoán cũng như hướng xử lý phù hợp. Cụ thể, đặc điểm chung của vết bớt đỏ gồm:

• Màu sắc: Hồng, đỏ hoặc tím nhạt;
• Bề mặt: Phẳng hoặc hơi nổi;
• Vị trí: Thường gặp ở mặt, cổ, gáy, lưng hoặc tay chân.

Hiện nay, bác sĩ thường chẩn đoán tình trạng bớt đỏ qua 2 phương pháp gồm:

• Lâm sàng: Bác sĩ chủ yếu dựa vào quan sát dấu hiệu bằng mắt thường.
• Cận lâm sàng: Trong trường hợp hiếm, bác sĩ có thể chỉ định siêu âm mạch máu hoặc sinh thiết da để loại trừ nguy cơ bệnh lý phức tạp.

Vết bớt đỏ có nguy hiểm không?

Nỗi lo lớn nhất của các bậc phụ huynh là vết bớt đỏ có ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ hay không. Thực tế, đa số vết bớt đỏ hoàn toàn lành tính và không tác động tiêu cực đến sức khỏe của bé.

• Bớt cá hồi: Thường mờ dần sau vài năm nên không cần can thiệp;
• U máu nhỏ: Có thể tự thoái triển sau 1 – 2 năm;
• Bớt rượu vang: Không tự mất đi và có thể đậm màu theo thời gian, ảnh hưởng thẩm mỹ nhưng ít gây nguy hiểm.

Tuy lành tính nhưng vẫn có một số trường hợp bớt đỏ ở trẻ cần lưu ý. Nếu vết bớt phát triển nhanh, chảy máu, lở loét hoặc nằm ở vị trí nhạy cảm như mí mắt, mũi, đường thở,… có thể gây biến chứng và cần được can thiệp y tế kịp thời theo chỉ định của bác sĩ.

Khi nào cần đưa trẻ đi khám?

Hầu hết vết bớt đỏ không cần can thiệp điều trị nhưng cha mẹ vẫn nên quan sát thường xuyên. Khi xuất hiện những dấu hiệu bất thường, nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để đảm bảo an toàn. Các trường hợp nên đi khám bao gồm:

• Vết bớt phát triển nhanh cả về kích thước lẫn màu sắc;
• Có hiện tượng chảy máu, loét, gây đau hoặc nhiễm trùng;
• Vết bớt nằm gần mắt, mũi, miệng, đường thở hoặc những vùng dễ bị ma sát;
• Bớt rượu vang tồn tại lâu dài, gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ.

Các phương pháp điều trị vết bớt đỏ

Không phải tất cả các vết bớt đều cần xử lý ngay, việc điều trị vết bớt đỏ phụ thuộc vào loại bớt, mức độ ảnh hưởng và mong muốn của gia đình. Các phương pháp phổ biến hiện nay gồm:

• Theo dõi tự nhiên: Với bớt cá hồi và u máu nhỏ, bác sĩ thường khuyên cha mẹ chỉ cần theo dõi thường xuyên vì chúng có khả năng tự mờ dần.
• Điều trị bằng laser: Hiệu quả nhất đối với bớt rượu vang, giúp làm nhạt màu và cải thiện thẩm mỹ.
• Phẫu thuật: Hiếm khi áp dụng, chỉ dành cho bớt phức tạp hoặc nguy cơ gây biến chứng.
• Che phủ thẩm mỹ: Sử dụng mỹ phẩm chuyên dụng để che tạm thời, thường áp dụng cho người trưởng thành và vết bớt xuất hiện trên mặt, mí mắt, trán,…

Có thể phòng ngừa vết bớt đỏ không?

Một thắc mắc thường gặp từ các bậc phụ huynh là liệu có cách nào ngăn ngừa vết bớt đỏ ngay từ khi mang thai hay không. Câu trả lời là không, hiện nay chưa có biện pháp phòng ngừa tuyệt đối hiện tượng này.

Vết bớt đỏ thường xuất hiện bẩm sinh, không phải do mẹ bầu ăn uống kiêng khem không đúng, cũng không phải do yếu tố môi trường. Vì vậy, cha mẹ không nên tự trách hoặc quá lo lắng khi trẻ có vết bớt đỏ. Điều cần làm khi này là theo dõi, phát hiện sớm những bất thường và tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần thiết

Vết bớt đỏ là tình trạng da phổ biến, đa phần lành tính và không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, chúng có thể tồn tại lâu dài hoặc gây biến chứng, cần được theo dõi và can thiệp đúng lúc. Cha mẹ nên quan sát kỹ, đưa trẻ đi khám khi có dấu hiệu bất thường và cân nhắc các phương pháp điều trị phù hợp để đảm bảo cả sức khỏe cho con.