Việt Nam thử nghiệm thành công vắc-xin tay chân miệng, hiệu quả hơn 99%

Vắc-xin phòng bệnh tay chân miệng do virus EV71 phù hợp sử dụng cho trẻ từ 2 tháng đến dưới 6 tuổi và đạt hiệu quả hơn 99%

Thông tin trên được ThS-BS Lương Chấn Quang, Trưởng Khoa Kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật-Viện Pasteur TP HCM, công bố tại hội thảo về “Phát triển và ứng dụng vắc-xin EV71: Tăng cường đáp ứng y tế công cộng với bệnh tay chân miệng”, ngày 22-5.

ThS-BS Lương Chấn Quang, Trưởng Khoa Kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật-Viện Pasteur TP HCM, đại diện nhóm nghiên cứu thông tin tại hội thảo

Báo cáo kết quả thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3, BS Quang cho biết thử nghiệm được thực hiện trên 3.993 trẻ từ 2 tháng đến dưới 6 tuổi tại các cơ sở y tế ở Việt Nam (Bến Tre và Vĩnh Long) và Đài Loan. Mỗi trẻ được tiêm 2 mũi vắc-xin cách nhau 28 ngày, sau đó theo dõi sức khỏe trong suốt 1 năm.

Trong số này, 557 trẻ được lấy máu nhiều lần để kiểm tra khả năng tạo ra kháng thể là khả năng miễn dịch sau tiêm. Kết quả cho thấy vắc-xin giúp tạo kháng thể mạnh và duy trì bền vững ít nhất trong 1 năm.

Mỗi năm, Việt Nam ghi nhận hàng chục ngàn ca mắc bệnh tay chân miệng, tập trung chủ yếu tại khu vực phía Nam (chiếm 60-80% tổng số ca).

Trong suốt quá trình nghiên cứu chỉ ghi nhận 1 trẻ bị bệnh tay chân miệng ở nhóm tiêm vắc-xin, trong khi nhóm không tiêm (giả dược) có tới 70 ca mắc. Nhờ đó, hiệu quả bảo vệ được xác định là 99,21%.

Đặc biệt, tất cả các ca bệnh nặng hay có biến chứng đều nằm trong nhóm không tiêm. Những trẻ đã tiêm vắc-xin chỉ gặp triệu chứng nhẹ, không cần nhập viện.

Vắc-xin giúp cơ thể tạo ra lượng kháng thể cao chỉ sau 1 tháng tiêm. Dù sau 6 tháng có giảm nhẹ nhưng đến tháng thứ 12, lượng kháng thể lại tăng trở lại – cho thấy vắc-xin có khả năng bảo vệ dài lâu.

Các phản ứng sau tiêm như đau tại chỗ tiêm hay sốt nhẹ đều ở mức nhẹ và tương tự như khi tiêm các loại vắc-xin thông thường. Không có phản ứng nghiêm trọng nào được ghi nhận trong nhóm tiêm.

“Dù được sản xuất từ virus EV71 chủng B4 của Đài Loan, vắc-xin vẫn cho thấy hiệu quả trong việc tạo miễn dịch với các chủng khác phổ biến tại Việt Nam và Trung Quốc như B5, C4. Đây là tín hiệu đáng mừng trong bối cảnh virus tay chân miệng có thể biến đổi và lây lan nhanh” – BS Quang thông tin.

Theo BS Quang, vắc-xin EV71 phù hợp cho trẻ từ 2 tháng đến dưới 6 tuổi, độ tuổi dễ mắc tay chân miệng và dễ có biến chứng nặng. Loại vắc-xin này có thể góp phần giảm đáng kể số ca bệnh và tử vong do tay chân miệng tại Việt Nam nếu được đưa vào sử dụng rộng rãi.

Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS-TS-BS Nguyễn Vũ Trung, Viện trưởng Viện Pasteur TP HCM, cho biết theo thống kê từ hệ thống giám sát dịch bệnh của Bộ Y tế, chỉ trong 4 tháng đầu năm 2025, cả nước ghi nhận khoảng 15.000 ca mắc tay chân miệng, trong đó có đến 93% là trẻ từ 1 đến 5 tuổi – nhóm tuổi dễ bị tổn thương nhất do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện.

Bệnh tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Mỗi năm, Việt Nam ghi nhận hàng chục ngàn ca mắc, tập trung chủ yếu tại khu vực phía Nam (chiếm 60-80% tổng số ca).

Hiện nay, các biện pháp phòng bệnh chủ yếu vẫn là không đặc hiệu, gồm “4 sạch” gồm ăn sạch, uống sạch, ở sạch, chơi sạch. Do đó, việc nghiên cứu và phát triển vắc-xin đặc hiệu phòng bệnh tay chân miệng là hết sức cấp thiết.

“Viện Pasteur TP HCM đã phối hợp với nhiều đơn vị để triển khai nghiên cứu vắc-xin phòng bệnh tay chân miệng, bao gồm cả giai đoạn thử nghiệm lâm sàng” – BS Trung nhấn mạnh.