Bàn giải pháp đẩy mạnh hội nhập quốc tế về văn hóa

Chiều 22/5, Bộ VHTTDL tổ chức Hội thảo toàn quốc bàn giải pháp đẩy mạnh hội nhập quốc tế về văn hóa. Ông Nguyễn Văn Hùng – Bộ trưởng Bộ VHTTDL – chủ trì Hội thảo.

Tham dự Hội thảo có Thứ trưởng Thường trực Bộ VHTTDL Lê Hải Bình, đại diện lãnh đạo các Ban, Bộ, ngành, cơ quan Trung ương, và địa phương, các nhà nghiên cứu, các chuyên gia văn hóa.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng nêu rõ, thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, và sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với lĩnh vực văn hóa, trong nhiệm kỳ này cụm từ văn hóa đã được các đồng chí lãnh đạo các cấp ủy Đảng, các Ban, Bộ ngành cụ thể hóa, xây dựng thành các chương trình hành động.

Trong đó, điểm nhấn là Hội nghị Văn hóa toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng về lĩnh vực văn hóa; Hội thảo “80 năm Đề cương về Văn hóa Việt Nam – Khởi nguồn và động lực phát triển”; các Hội thảo văn hóa về thể chế, chính sách và nguồn lực cho phát triển văn hoá… và mới đây, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 – 2035.

Tiếp tục đẩy mạnh công tác hoàn thiện thế chế, ở nhiệm kỳ này, Bộ VHTTDL được giao chủ trì xây dựng và đã được Quốc hội thông qua 4 luật, 1 nghị quyết, Chính phủ ban hành nhiều nghị định quan trọng tạo cơ hội cho văn hóa phát triển.

Về tổng thể, có thể nói từ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự đồng lòng của nhân dân, trong giai đoạn này, văn hóa có bước phát triển mạnh mẽ, nhiều lĩnh vực, nhiều hoạt động được tổ chức phong phú về mặt nội dung, đa dạng về hình thức, có tác dụng bồi đắp, phát huy những giá trị về chân, thiện, mỹ và lan tỏa sức mạnh mềm văn hóa Việt Nam.

Bên cạnh kiến tạo chính sách, dưới góc độ quản lý nhà nước, Bộ VHTTDL được Bộ Chính trị giao cùng với các cơ quan hữu quan tham mưu xây dựng văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

Theo Bộ trưởng, để xây dựng được một Đề án xứng tầm trình Bộ Chính trị, làm cơ sở để tổ chức thực hiện và cụ thể hóa Nghị quyết 59-NQ/TW về “Hội nhập quốc tế trong tình hình mới” không phải vấn đề đơn giản. Chính vì vậy, thời gian qua, bằng bước đi và việc làm thận trọng, Bộ VHTTDL đã giao cho các đơn vị của Bộ tích cực nghiên cứu, xây dựng đề cương, tổ chức các hội thảo các cấp để tập hợp các ý kiến đóng góp giúp Bộ xây dựng Đề án.

Gợi ý một số vấn đề liên quan đến Đề án, Bộ trưởng mong muốn nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các cơ quan quản lý, các chuyên gia, nhà khoa học, những người quan tâm đến văn hóa để làm rõ thành tố, nội hàm của những vấn đề liên quan đến Đề án, những biểu hiện, hình thức thể hiện, cách tiếp cận để đề xuất những giải pháp phù hợp về cơ chế chính sách, nguồn lực, con người…

Báo cáo đề dẫn tại Hội thảo, bà Nguyễn Phương Hòa, Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế – Bộ VHTTDL khẳng định, trong thời đại ngày nay, văn hóa ngày càng khẳng định vai trò cầu nối giữa các dân tộc, nâng cao hiểu biết lẫn nhau, là động lực của sự phát triển bền vững, tăng cường uy tín quốc gia, tạo tiền đề thúc đẩy hợp tác phát triển.

Sức mạnh văn hóa được ví như “quyền lực mềm” được nhiều quốc gia sử dụng thành công để truyền bá hình ảnh của mình ra thế giới, góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới.

Giới thiệu văn hoá dân tộc tại Nhà Việt Nam ở EXPO 2025

Việt Nam là đất nước có nền văn hóa, văn hiến lâu đời, có bề dày truyền thống hàng nghìn năm. Nền văn hóa đó có hệ giá trị và bản sắc riêng, không bị đồng hóa bởi bất kỳ thế lực ngoại xâm nào. Hệ giá trị và bản sắc đó, cùng với sự tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa thế giới đã tạo nên sức mạnh mềm của Việt Nam.

Sức mạnh mềm văn hóa Việt Nam là một thành tố quan trọng cấu thành nên sức mạnh tổng hợp quốc gia và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Trên cơ sở những thành tựu vĩ đại của cuộc cách mạng 80 năm xây dựng và bảo vệ Tổ quốc cùng gần 40 năm đổi mới, chưa bao giờ đất nước ta lại có “cơ đồ, tiềm lực, vị thế, uy tín quốc tế” như ngày nay. Đứng trước thời điểm lịch sử, khi thế giới đang trải qua những thay đổi mang tính thời đại, chưa bao giờ ý chí quyết tâm và khát vọng vươn lên của toàn Đảng, toàn dân tộc lại mạnh mẽ như hiện nay nhằm thực hiện thắng lợi các mục tiêu chiến lược 100 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng và 100 năm thành lập nước, đưa nước ta trở thành nước phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Chính vì vậy, để tự tin bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, yêu cầu đặt ra đối với toàn Đảng, toàn dân ta là nâng tầm, mở rộng “sự đóng góp cho hòa bình, hợp tác, phát triển và tiến bộ của nhân loại”, để từ đó vươn lên, khẳng định Việt Nam “có vị trí, vai trò quan trọng trong nền chính trị thế giới, nền kinh tế toàn cầu và nền văn minh nhân loại”.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã tập trung phát biểu, tham luận, làm rõ các vấn đề liên quan đến đề án về đẩy mạnh hội nhập quốc tế về văn hóa, nhất là vấn đề tên gọi của đề án và những nội hàm liên quan.

Các tham luận cũng đề xuất nhiều sáng kiến cụ thể nhằm hiện thực hóa mục tiêu quảng bá văn hóa Việt Nam và tiếp thu tinh hoa văn hóa quốc tế, như: phát triển công nghiệp văn hóa, văn hóa số; xây dựng đội ngũ sáng tạo và cán bộ văn hóa đối ngoại; hỗ trợ doanh nghiệp và nghệ sĩ tham gia vào chuỗi giá trị văn hóa toàn cầu; tăng cường đầu tư và huy động nguồn lực xã hội hóa; phát triển các trung tâm văn hóa Việt Nam ở nước ngoài; và đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vai trò chiến lược của văn hóa trong phát triển bền vững và nâng cao sức mạnh mềm quốc gia.

Kết luận hội thảo, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng cảm ơn những ý kiến đóng góp quý báu, xác đáng của các chuyên gia, nhà khoa học đối với đề án về đẩy mạnh hội nhập quốc tế về văn hóa. Các ý kiến cùng hướng tới mong muốn lớn nhất làm sao để phát triển văn hóa Việt Nam thực sự trở thành sức mạnh mềm, là cầu nối hữu nghị đến với bạn bè quốc tế, ngược lại cũng tiếp thu tinh hoa văn hóa thế giới để làm phong phú thêm văn hóa Việt Nam.

Hội thảo cũng thống nhất nhận định, những năm qua Đảng, Nhà nước đã đặc biệt quan tâm đến lĩnh vực văn hóa, vì vậy đã lan tỏa được vai trò, vị trí, sứ mệnh của văn hóa, nhận thức về văn hóa ngày càng được nâng cao; Nhân dân phấn khởi, tự hào và tin tưởng thực hiện các quyết sách về văn hóa, đồng thời cũng là những chủ thể tích cực sáng tạo văn hóa.

Bên cạnh đó, trong quá trình xây dựng nền văn hóa Việt Nam, chúng ta kiên định mục tiêu xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, với các đặc trưng nhân văn, dân chủ và khoa học, thống nhất trong đa dạng của Việt Nam đã được lan tỏa ra thế giới. Trong đó nhiều giá trị tiêu biểu được cộng đồng quốc tế ghi nhận, đánh giá cao, trở thành thành tố nổi bật và hòa vào dòng chảy chung, làm phong phú thêm nền văn minh của nhân loại.

Đồng thời, cùng với quá trình hội nhập, hợp tác quốc tế sâu rộng, Việt Nam đang từng bước trở thành địa chỉ hấp dẫn về giao lưu văn hóa quốc tế, chủ động tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, đón nhận cơ hội phát triển, vượt qua các thách thức để giữ gìn bản sắc, làm giàu có thêm nền văn hóa dân tộc và đưa văn hóa dân tộc lên tầm cao mới.

Bộ trưởng đề nghị cơ quan quản lý, nhà khoa học, chuyên gia, những người quan tâm đến lĩnh vực văn hóa sẽ cùng nghiên cứu, đề xuất các giải pháp tổng thể và từng giai đoạn về cơ chế, chính sách, nguồn lực để thực hiện mục tiêu hội nhập quốc tế về văn hóa, chuyển từ “gặp gỡ, giao lưu” sang “hợp tác đích thực”. Với quyết tâm chính trị cao và sự đồng lòng của toàn xã hội, văn hóa Việt Nam sẽ tiếp tục vươn tầm, góp phần nâng cao vị thế đất nước trên trường quốc tế trong kỷ nguyên mới.