Câu chuyện thể thao: Khi dữ liệu bóng đá được đưa vào bàn đàm phán

Dữ liệu bóng đá từng được sử dụng để phân tích chiến thuật, tuyển mộ cầu thủ, nhưng trong những năm gần đây, nó còn được sử dụng trong các cuộc đàm phán.

Đầu tháng 7, hậu vệ cánh trái của Arsenal, Myles Lewis-Skelly, đã gia hạn hợp đồng với CLB. Cầu thủ 18 tuổi gây ấn tượng kể từ trận đá chính đầu tiên ở Premier League, rồi được bầu là Cầu thủ xuất sắc nhất trận tứ kết Champions League gặp Real Madrid và thậm chí trở thành cầu thủ trẻ nhất ghi bàn trong lần ra mắt tuyển Anh hồi tháng 3.

Dùng dữ liệu trong đàm phán hợp đồng như thế nào?

Lewis-Skelly và đại diện có đủ bằng chứng để đòi hỏi mức đãi ngộ cao nhất. Nhưng thay vì chỉ dựa vào thành tích, họ sử dụng dịch vụ của Analytics FC. Đây là công ty cung cấp dữ liệu và phân tích hiệu suất thi đấu cho cầu thủ và người đại diện của họ, giúp họ có lợi thế trong quá trình đàm phán hợp đồng. Trong nhiều năm, các CLB đã tận dụng phân tích dữ liệu để tuyển mộ cầu thủ. Analytics FC làm điều ngược lại, cung cấp cho cầu thủ và người đại diện một bản báo cáo nghiên cứu chuyên sâu và trình bày thuyết phục để đàm phán hợp đồng tốt hơn.

“Chúng tôi luôn được tiếp cận trước tiên bởi đại diện hoặc luật sư,” Alex Stewart, CEO của Analytics FC, nói với ESPN. “Họ thường nói rằng: ‘Cầu thủ của chúng tôi sắp bước vào đàm phán”, Alex Stewart nói.

Giai đoạn “đàm phán” này thường rơi vào 1 trong 3 trường hợp: Cầu thủ muốn gia hạn hợp đồng với CLB, đang cân nhắc các lựa chọn tương lai, hoặc muốn ra đi và cần hỗ trợ tìm điểm đến phù hợp nhất. Sau đó là cuộc trao đổi chi tiết với cầu thủ và người đại diện để xác định nhu cầu cụ thể, rồi một báo cáo chứa đầy nghiên cứu, phân tích và dữ liệu được đặt trong bối cảnh phù hợp sẽ được xây dựng.

“Chúng tôi trình bày một tài liệu dạng PDF, thường dài từ 40 đến 80 trang. Đó là những bản báo cáo đồ sộ”, Stewart nói. “Chúng tôi sẽ giải thích từng phần cho người đại diện, và đôi khi là cả cầu thủ, để họ nắm rõ những gì được đề cập. Chúng tôi đảm bảo họ hiểu nội dung, và họ có thể đặt bất kỳ câu hỏi nào”.

Sau buổi trình bày, bản báo cáo thuộc về cầu thủ và đại diện. Họ có quyền sử dụng, chỉnh sửa hoặc bỏ qua nếu muốn. Analytics FC dựa vào một loạt nhà cung cấp dữ liệu bên thứ 3 để xây dựng các mô hình dữ liệu tùy chỉnh. Họ thực hiện những điều sau:

Một, sử dụng một chỉ số độc quyền được xây dựng riêng có tên là Goal Difference Added (GDA), đo lường tác động của từng hành động mà cầu thủ thực hiện (dù tích cực hay tiêu cực) đến khả năng ghi bàn của đội bóng.

Hai, tạo ra các thống kê dựa trên sự kiện, ví dụ như các đường chuyền chéo sân hoặc các đường chuyền trong giai đoạn chuyển trạng thái.

Ba, sử dụng mô phỏng Monte Carlo, một phương pháp thuật toán dùng lấy mẫu ngẫu nhiên để đánh giá xác suất của các kết quả, để mô hình hóa các kịch bản như: Nếu cầu thủ X gia nhập đội Y, hoặc nếu cầu thủ Z dính chấn thương trong 6 tháng. Những mô phỏng này hoạt động tương tự như siêu máy tính của Opta khi dự đoán cơ hội vô địch hay xuống hạng của các đội, bằng cách tính toán hàng nghìn kết quả khả thi và chỉ ra kịch bản có khả năng xảy ra cao nhất.

Bốn, cung cấp bảng so sánh lương chính xác, cho phép cầu thủ biết đồng nghiệp ở vị trí tương đương đang được trả bao nhiêu để có cơ sở đối chiếu. Thông tin này được tổng hợp từ các báo cáo trước đó và nghiên cứu thị trường.

Xu hướng mới trong bóng đá

De Bruyne là một ví dụ điển hình khi áp dụng Analytics FC vào đàm phán với Man City hồi 2021. “Bản báo cáo đầu tiên mà chúng tôi thực hiện là với Kevin De Bruyne”, Stewart giải thích. “Vào thời điểm đó, anh ấy chắc chắn là tiền vệ trung tâm xuất sắc nhất thế giới, và có thể nói là cầu thủ toàn diện nhất thế giới. Nhưng nếu chỉ đến gặp Man City và nói điều đó thì có ích gì? Chúng tôi cần liên kết các yếu tố thể hiện phong độ và hiệu suất thi đấu của anh ấy với một thước đo tài chính nào đó”.

Việc De Bruyne đứng đầu chỉ số GDA của Analytics FC trong năm 2021 là một lợi thế trong đàm phán và đã được đưa vào báo cáo. Chỉ số này kết hợp nhiều hành động khác nhau để xác định mức độ ảnh hưởng của một cầu thủ đến cơ hội ghi bàn của đội bóng. Kết quả, De Bruyne và đại diện của anh đã đàm phán thành công mức tăng lương khoảng 30% trong hợp đồng mới, đồng thời đặt ra mục tiêu chung là giành chức vô địch UEFA Champions League, điều mà Man City đạt được 2 năm sau đó.

Ben White gia hạn hợp đồng dài hạn với Arsenal năm 2024 sau khi sử dụng báo cáo 52 trang từ Analytics FC để hỗ trợ đàm phán. Báo cáo nhấn mạnh khả năng duy trì thể trạng ấn tượng khi White chỉ vắng mặt 1 trận trong 2 mùa Premier League gần nhất, cùng mức lương được so sánh với các hậu vệ hàng đầu châu Âu.

Việc sử dụng dữ liệu phân tích trong đàm phán hợp đồng cầu thủ đang trở nên phổ biến tại châu Âu. Theo ESPN, Arsenal là một trong những CLB tiên phong, từng cung cấp hồ sơ phân tích chi tiết cho Ben White. Nhiều người đại diện như Alex Levack, Vítor Goncalves hay Liam Bowes khẳng định dữ liệu giúp họ định giá chính xác thân chủ và phản biện hiệu quả trong đàm phán.

Các nền tảng như Analytics FC, SkillCorner hay SciSports đang thu hẹp khoảng cách giữa CLB và người đại diện. Tuy nhiên, chi phí cao khiến dịch vụ này chưa tiếp cận được số đông.

Dù vậy, giới chuyên môn tin rằng chỉ trong 3-5 năm tới, việc dùng dữ liệu chuyên sâu sẽ trở thành chuẩn mực, nhất là khi ngày càng nhiều ngôi sao như De Bruyne hay Mason Greenwood áp dụng thành công. Có thể nói, dữ liệu bóng đá đang thay đổi bộ mặt của môn thể thao này, không chỉ trong chiến thuật mà còn trên bàn đàm phán.