Lời nhắn từ tuổi lên 6 của Dế Mèn

“Trong mọi đứa trẻ là một thế giới tuổi thơ đầy nhiệm màu và đầy trong sáng. Nếu chúng ta có thể gieo vào thế giới đó những hạt mầm, những tình yêu, thì chắc chắn rằng những hạt mầm đấy sẽ nảy nở thành những chiếc cây thật đẹp, thật xum xuê, đầy hoa thơm trái ngọt”.

Trong đoạn video ngắn được trình chiếu tại lễ trao Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn lần 6 – 2025, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung – Đại sứ Truyền cảm hứng của giải – đã có những lời chia sẻ như vậy. Trước đó, ở lần tổ chức đầu tiên, anh từng được vinh danh với Giải Khát vọng Dế Mèn, cho những ca khúc thiếu nhi sáng tác trong giai đoạn này.

Chia sẻ của nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung được đưa ra trong bối cảnh Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn đã đi qua một chặng đường kể từ năm 2020. Dù còn trẻ tuổi so với nhiều giải thưởng lâu đời, Dế Mèn giờ đây cũng không còn là “tân binh” trong đời sống văn hóa nghệ thuật. Giải đã định hình được sứ mệnh riêng: Tôn vinh những sáng tác dành cho thiếu nhi, bằng tình yêu chân thành và sự đầu tư nghiêm túc.

Giống như một đứa trẻ sáu tuổi vừa bước vào ngưỡng cửa trường học, đầy tò mò trước thế giới và mang lại năng lượng tích cực cho thầy cô, gia đình hoặc những người xung quanh, giải thưởng Dế Mèn trên thực tế cũng đã lan tỏa cảm xúc và niềm vui tới rất nhiều đối tượng. Họ là những nhà văn, họa sĩ, nhà giáo, bậc phụ huynh – những người luôn có nhu cầu xây dựng một thế giới tuổi thơ trong lành, nhân văn cho trẻ em Việt Nam thông qua ngôn ngữ nghệ thuật.

Chắc chắn, đó là một nhu cầu ngày càng lớn trong xã hội – khi những sáng tác “thuần Việt Nam” dành cho thiếu nhi vẫn chưa đủ nhiều như kỳ vọng. Có nhiều nguyên nhân trong câu chuyện ấy, mà trước tiên là sự thiếu vắng lực lượng sáng tác chuyên tâm cho trẻ em.

Bởi, nói về nghệ thuật dành cho thiếu nhi, điểm khởi đầu luôn phải người sáng tạo. Không có tác phẩm thì không có độc giả, không có thính giả. Không có hạt mầm được gieo, sẽ không có mùa hái quả.

Như thế, theo một cách nào đó, khơi nguồn sáng tác cho thiếu nhi không phải là việc riêng của ngành văn hóa mà phải là của cả xã hội. Vì khi một đứa trẻ được đọc một cuốn sách, nghe một ca khúc hay một bản nhạc hay, các em sẽ học được cách cảm, cách nghĩ, cách yêu và cách tin. Và, đó chính là con đường để cả xã hội đối thoại và giáo dục thế hệ tương lai bằng sự dịu dàng, bằng trí tưởng tượng, việc sự gìn giữ những gì trong trẻo nhất.

***

Trong lễ trao giải vừa qua, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung cũng nhắn gửi:”Nếu bạn vẫn giữ trong mình một thế giới tuổi thơ, nếu bạn yêu trẻ thơ, nếu bạn mong muốn làm những điều tốt đẹp nhất cho trẻ thơ – cho con của mình, cho con của bạn bè mình và cho các bé thiếu nhi Việt Nam trên khắp mọi miền đất nước – hãy cùng tôi sáng tạo thêm thật nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật dành cho các bé thiếu nhi”.

Những lời chia sẻ của Nguyễn Văn Chung, cùng việc anh đã viết tới 300 bài hát thiếu nhi dành cho con mình, cho con của bạn bè, đồng nghiệp và cả khán giả, là minh chứng rõ ràng: Với Chung, tình yêu trẻ thơ không chỉ là cảm xúc nhất thời, mà là một cam kết tự nguyện gắn với hành động cụ thể.

Và đó cũng là thông điệp mà vị Đại sứ Truyền cảm hứng của Giải thưởng Dế Mèn muốn đưa tới cộng đồng: Hãy hành động. Hãy sáng tác cho trẻ em, ngay bây giờ.

Không ai sinh ra đã là nhà văn hay nhạc sĩ viết cho thiếu nhi. Ít ai bắt đầu sự nghiệp nghệ thuật với ý tưởng chỉ “viết cho trẻ con” , hoặc có khả năng viết hàng trăm tác phẩm cho các em như Nguyễn Văn Chung. Nhưng mỗi người trong chúng ta đều có thể bắt đầu bằng viết một câu chuyện, vẽ một bức tranh, sáng tác một vở kịch nhỏ dành cho trẻ thơ.

Ở đó, điều quan trọng không phải là quy mô, mà là sự khởi đầu, với ý thức rằng thiếu nhi là đối tượng xứng đáng được đầu tư và sáng tạo một cách nghiêm túc.

Hãy lắng nghe lời kêu gọi của Nguyễn Văn Chung – không chỉ như một thông điệp của một nhạc sĩ, mà còn là của một người cha, một người lớn còn giữ nguyên trong mình một thế giới trẻ thơ.