Suy ngẫm của PGS-TS Bùi Hoài Sơn về bài viết của Tổng Bí thư: “Kế tục và kiến tạo, đổi mới và phát triển”

(LTS) Nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025), Tổng Bí thư Tô Lâm đã có bài viết: “NƯỚC VIỆT NAM LÀ MỘT, DÂN TỘC VIỆT NAM LÀ MỘT”. Trong bài viết quan trọng này, một trong những nội dung được Tổng Bí thư nhấn mạnh là “Nhìn về phía trước – kế tục và kiến tạo, đổi mới và phát triển”. Thể thao và Văn hóa (TTXVN) xin giới thiệu những suy ngẫm của PGS-TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội.

Trong không khí kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, khát vọng về một nước Việt Nam ngày càng hùng cường, phồn vinh lại bùng lên mãnh liệt. Trong bài viết “NƯỚC VIỆT NAM LÀ MỘT, DÂN TỘC VIỆT NAM LÀ MỘT”, Tổng Bí thư Tô Lâm một lần nữa khẳng định chân lý bất diệt của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một. Sông có thể cạn, núi có thể mòn, nhưng chân lý ấy không bao giờ thay đổi”.

Chân lý đó đã dẫn dắt nhân dân ta giành độc lập, thống nhất đất nước; ngày nay vẫn là ngọn đuốc soi đường, truyền cảm hứng để chúng ta tiếp tục đoàn kết một lòng, vượt qua mọi khó khăn, viết nên những trang sử vẻ vang mới.

Trong hành trình đó, thế hệ hôm nay mang trong mình sứ mệnh tiếp nối và kiến tạo. Thế hệ cha anh đã dùng máu xương khắc ghi chân lý quốc gia thì chúng ta phải “biến lý tưởng đó thành động lực phát triển, thành đôi cánh vươn lên trong thời đại mới”. Đảng ta nhắn nhủ rằng độc lập và thống nhất không phải là cái đích cuối cùng, mà là điểm khởi đầu cho một hành trình mới: hành trình xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, giàu mạnh, văn minh, phát triển và trường tồn. Để thực hiện được điều đó, cán bộ, đảng viên và mỗi người dân hôm nay – con Rồng, cháu Tiên của dân tộc – cần ý thức sâu sắc trách nhiệm thiêng liêng mà lịch sử giao phó.

Tổng Bí thư Tô Lâm viết: “Thế hệ hôm nay… cần ý thức sâu sắc rằng chúng ta đang thừa hưởng những giá trị di sản vĩ đại từ cha ông, và chúng ta có trách nhiệm làm rạng danh đất nước trong thời đại mới”. Mỗi hành động của chúng ta hôm nay phải xứng đáng với bao hy sinh mất mát của tiền nhân. Chúng ta không thể để đất nước tụt hậu, không thể để dân tộc đánh mất cơ hội. Do đó, “phải đặt lợi ích quốc gia – dân tộc lên trên hết” và hành động vì tương lai lâu dài, không chạy theo thành tích ngắn hạn.

Trên thực tế, những kết quả gần đây cho thấy sức mạnh nội sinh của đất nước đang ngày càng lớn mạnh. Kinh tế Việt Nam tiếp tục tăng trưởng ấn tượng: năm 2024 GDP tăng 7,09%, đạt quy mô 476,3 tỷ USD, vượt xa mức tăng 5,05% của năm 2023. Tốc độ tăng trưởng quý 4/2024 lên tới 7,55%, là quý tăng nhanh nhất trong hơn hai năm qua. Xuất khẩu tăng 14,3% đạt 405,5 tỷ USD và cả nước thặng dư thương mại 24,8 tỷ USD. Ngoài ra, vốn đầu tư nước ngoài đổ vào Việt Nam tăng 9,4% đạt 25,35 tỷ USD.

Những con số này cho thấy nền kinh tế đang hưởng lợi từ đà hồi phục tiêu dùng toàn cầu và xu hướng dịch chuyển đầu tư quốc tế. Đó là minh chứng cho đường lối “đổi mới, phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN, dưới sự quản lý của Nhà nước và sự lãnh đạo của Đảng” mà chúng ta theo đuổi.

Đổi mới sáng tạo đang trở thành một trong những động lực chủ đạo. Theo Báo cáo Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu 2024 (GII), Việt Nam đã cải thiện vị trí khi được xếp hạng 44/133 nền kinh tế, tăng 2 bậc so với năm trước. Trong 14 năm liên tục, Việt Nam luôn có kết quả đổi mới sáng tạo cao hơn so với mức độ phát triển của mình. Điều này khẳng định định hướng phát triển tri thức – công nghệ của đất nước trong kỷ nguyên số. Đảng và Nhà nước đã khởi xướng nhiều chương trình thúc đẩy đổi mới sáng tạo, như xây dựng các khu công nghệ cao, hỗ trợ khởi nghiệp, và thí điểm chuyển đổi số ở nhiều địa phương.

Nhìn chung, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, với AI và công nghệ số, đòi hỏi chúng ta phải có “tư duy mới, mô hình phát triển mới, con người mới”. Việt Nam đặt mục tiêu xây dựng một nền kinh tế tự chủ, tự cường, dựa trên khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo, như Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “kỷ nguyên mới… đòi hỏi phải có tư duy mới, mô hình phát triển mới, con người mới”. Các ngành công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ, kinh tế xanh và kinh tế số đang được đẩy mạnh. Nhiều doanh nghiệp công nghệ của Việt Nam đã gây tiếng vang trên trường quốc tế. Thanh niên Việt Nam – với trí tuệ nhanh nhạy và niềm say mê công nghệ – đang vươn lên làm chủ các công nghệ mới.

           ***

Bên cạnh kinh tế, phát triển văn hóa và giữ gìn bản sắc dân tộc cũng được Đảng ta đặt ngang hàng với phát triển vật chất. Xây dựng một xã hội “phát triển, đoàn kết, văn hóa và nhân văn” là yêu cầu cấp bách. Việt Nam phải trở thành một quốc gia giàu đẹp về cả vật chất lẫn tinh thần. Văn hóa truyền thống lâu đời là nguồn lực tinh thần vô giá; Đảng ta khẳng định phải tiếp tục phát huy giá trị “văn hiến” của dân tộc và “hình ảnh con người Việt Nam mới” – nhân ái, sáng tạo, dũng cảm. Điều này càng đòi hỏi thế hệ trẻ phải giữ vững “tinh thần yêu nước, tinh thần dũng cảm, bất khuất” như lời Bác Hồ đã dạy.

Thật đáng tự hào, như Tổng Bí thư Tô Lâm nhắc lại, “truyền thống nghìn năm dựng nước và giữ nước, với khát vọng vươn lên không ngừng, với thế hệ trẻ tài năng, hoài bão, yêu nước, sáng tạo và đầy bản lĩnh – Việt Nam nhất định sẽ thành công”. Sứ mệnh đặt ra cho thanh niên ngày nay là phải vừa kế thừa giá trị nhân văn cao đẹp, vừa tiên phong đổi mới sáng tạo, xứng đáng là chủ nhân tương lai của đất nước.

Đồng thời, Việt Nam cần tiếp tục đẩy mạnh hội nhập quốc tế và phát huy vai trò bản lĩnh của một dân tộc yêu chuộng hòa bình. Chúng ta đã có nhiều cơ hội xây dựng bạn bè, liên minh kinh tế mạnh mẽ. Thông qua các Hiệp định thương mại tự do như CPTPP, EVFTA, RCEP… Việt Nam đã gắn kết chặt chẽ hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Tại diễn đàn quốc tế, chúng ta kiên trì quan điểm đối ngoại độc lập – tự chủ, nhưng luôn chủ động hợp tác.

Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ: “Ngày hôm nay, Việt Nam và Hoa Kỳ – từ cựu thù – đã trở thành đối tác chiến lược toàn diện, cùng hợp tác vì hòa bình, vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì an ninh và ổn định khu vực. Vậy thì không có lý do gì để những người Việt Nam – cùng chung huyết thống, cùng một mẹ Âu Cơ, luôn đau đáu về một đất nước thống nhất, phồn vinh – lại còn mang mãi trong lòng nỗi hận thù, chia rẽ và ngăn cách”.

Đối với đồng bào ta ở nước ngoài, Đảng, Nhà nước luôn mở rộng “vòng tay” đồng thuận. Tại các cuộc gặp, Tổng Bí thư Tô Lâm ghi nhận: “Dù có thể khác biệt về quan điểm chính trị, trải nghiệm lịch sử hay điều kiện sống, họ đều mang trong lòng niềm tự hào dân tộc, đều là “con dân đất Việt” và nỗi nhớ da diết với hai tiếng Quê hương”. Đó là minh chứng cho sức mạnh đại đoàn kết dân tộc bất diệt. Phát huy truyền thống đó, cả nước tiếp tục kêu gọi: “Mọi người con đất Việt – dù sinh sống ở đâu… đều có thể đồng hành, chung sức, góp phần xây dựng một tương lai tươi sáng cho dân tộc”.

Chúng ta có thể thấy, khát vọng xây dựng đất nước trong kỷ nguyên mới phải gắn với tinh thần dân tộc, với ý chí đổi mới và phát triển vượt bậc. Như bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, đó là bản hòa ca của đổi mới, hội nhập, phát triển và ý chí vươn lên mạnh mẽ. Mỗi người Việt Nam chân chính hôm nay – từ lãnh đạo đến tầng lớp nhân dân, từ trí thức, doanh nhân đến học sinh, sinh viên – đều hướng về phía trước với niềm tự hào và quyết tâm sắt đá. Chính chúng ta sẽ làm chủ vận mệnh đất nước. Theo lời Tổng Bí thư Tô Lâm, “nhìn về phía trước, chúng ta hoàn toàn có quyền tự hào tin tưởng vào sức mạnh nội sinh của dân tộc Việt Nam”.

Kết quả đạt được và tầm nhìn của Đảng đều cho thấy niềm tin vào tương lai tươi sáng. Việt Nam với khát vọng dân tộc cháy bỏng sẽ tiếp tục viết nên những trang mới rực rỡ trong thế kỷ XXI. Như lời Tổng Bí thư Tô Lâm kết luận: “Thế kỷ XXI là thế kỷ của những dân tộc biết làm chủ vận mệnh của mình. Và dân tộc Việt Nam – với tất cả những bài học từ quá khứ, với tất cả sự đoàn kết hôm nay – nhất định sẽ viết tiếp những chương mới rực rỡ trong hành trình phát triển của mình. Vì một nước Việt Nam độc lập, tự do, hạnh phúc, phồn vinh, văn minh, thịnh vượng….”.

Đó là lời hiệu triệu mạnh mẽ, kêu gọi mỗi người dân, nhất là thế hệ trẻ, hãy đồng sức, đồng lòng, kế tục truyền thống và không ngừng đổi mới, để đưa đất nước lên tầm cao mới, xứng đáng với niềm tin của cha ông và mong muốn của toàn dân.