Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV, Quốc hội nghe trình bày Tờ trình, Báo cáo thẩm tra và tiến hành thảo luận tại tổ về dự án Luật Kinh doanh bảo hiểm.

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, mục đích ban hành Luật nhằm cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh đối với hoạt động kinh doanh bảo hiểm; đơn giản hóa thủ tục hành chính; tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc cấp thiết cần sửa đổi.

Quan điểm xây dựng Luật nhằm thể chế hóa quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ; bảo đảm bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện đầu tư kinh doanh, thời gian giải quyết của các thủ tục hành chính, chi phí tuân thủ thủ tục hành chính; kế thừa những quy định hiện hành còn phù hợp và có tác động tích cực đối với thị trường bảo hiểm; bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp và thống nhất trong hệ thống pháp luật, tính tương thích với cam kết quốc tế.

Đại biểu Tạ Đình Thi (Đoàn ĐBQH Hà Nội). Ảnh: Phạm Thắng

Về nguyên tắc quản lý doanh nghiệp và tính đồng bộ pháp luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nhấn mạnh, Ủy ban đề nghị rà soát toàn diện các quy định về việc tổ chức, cá nhân tham gia góp vốn, thành lập, quản lý, kiểm soát doanh nghiệp, nhằm đảm bảo tính bao quát và đồng bộ với Luật Doanh nghiệp.

Tham gia góp ý cho dự án Luật, đại biểu Tạ Đình Thi (Đoàn ĐBQH Hà Nội) đánh giá hồ sơ dự thảo được chuẩn bị công phu, nhưng cần bổ sung các quy định rõ ràng hơn về ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số trong lĩnh vực bảo hiểm.

Ông cho rằng, chuyển đổi số trong ngành Bảo hiểm sẽ nâng cao hiệu quả hoạt động, tối ưu chi phí, tạo ra sản phẩm mới, tăng trải nghiệm khách hàng, đảm bảo minh bạch và an toàn hệ thống. “Đây là xu hướng tất yếu, phù hợp với chủ trương lớn của Đảng về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo,” đại biểu nói.

Theo ông, cần có định nghĩa pháp lý rõ ràng cho các mô hình kinh doanh bảo hiểm mới dựa trên nền tảng số, như bảo hiểm theo yêu cầu, bảo hiểm hành vi, bảo hiểm chia sẻ, nhằm tạo sân chơi bình đẳng, khuyến khích đổi mới và bảo vệ quyền lợi các bên liên quan.

Bộ phát wifi 4G di động mini ROOSEE M610, chuẩn wifi 6

Đồng thời, cần quy định cụ thể về việc sử dụng và bảo vệ dữ liệu lớn (Big Data) và trí tuệ nhân tạo (AI) trong hoạt động bảo hiểm. “Công nghệ giúp doanh nghiệp phân tích rủi ro, cá nhân hóa sản phẩm, phát hiện gian lận. Tuy nhiên, phải đảm bảo tuân thủ Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, tránh phân biệt đối xử trong định phí, và yêu cầu minh bạch thuật toán,” ông Thi lưu ý.

Đồng thời, cần thể chế hóa việc ứng dụng công nghệ trong quản trị, điều hành và giám sát của cả doanh nghiệp và cơ quan quản lý. Doanh nghiệp cần được khuyến khích dùng nền tảng số để quản lý hợp đồng, bồi thường, bảo mật thông tin. Cơ quan quản lý, như Bộ Tài chính, cũng cần áp dụng công nghệ dữ liệu để giám sát hiệu quả hơn.

Trên cơ sở đó, đại biểu đề nghị bổ sung thêm một điều mới (Điều 5a) trong dự thảo, quy định về ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số trong kinh doanh bảo hiểm, bao gồm: Sử dụng dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, bảo mật thông tin, thí điểm mô hình mới và giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết.

“Việc bổ sung quy định này sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho ngành bảo hiểm phát triển, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế – xã hội,” đại biểu Tạ Đình Thi nhấn mạnh.

Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa (Đoàn ĐBQH Lạng Sơn). Ảnh: Hồ Long

Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa (Đoàn ĐBQH Lạng Sơn) nhất trí sửa đổi Luật nhằm cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh, đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm thời gian và chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp, đồng thời tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thi hành Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022.

Đáng quan tâm, đại biểu cho hay, theo phản ánh của người dân trên các phương tiện thông tin đại chúng thì có tình trạng gửi tiền tiết kiệm tại các ngân hàng thương mại cổ phần bị “biến hóa” thành sản phẩm tài chính khác (điển hình là bảo hiểm nhân thọ) không mong muốn, gây bức xúc trong dư luận, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự nói chung.

Tải VPBank

Đối tượng khách hàng được các nhân viên ngân hàng, nhân viên công ty bảo hiểm hướng đến tư vấn thường là người trung niên, người già, người dân thiếu hiểu biết, không nắm rõ về các quy định của pháp luật.

Các hành vi vi phạm phổ biến là: Không tư vấn trực tiếp cho khách hàng hoặc không hướng dẫn đầy đủ thủ tục trong quá trình thực hiện quy trình, thủ tục hồ sơ yêu cầu theo quy định của doanh nghiệp bảo hiểm; ngân hàng không đảm bảo chất lượng tư vấn về sản phẩm bảo hiểm, dẫn đến khách hàng không hiểu rõ về các sản phẩm này mà tin tưởng ký vào các hợp đồng “liên kết đầu tư, mua bán trái phiếu, cổ phiếu, đầu tư, mua bán bảo hiểm”, tuy nhiên vẫn nghĩ rằng bản thân đang gửi tiết kiệm được hưởng lãi suất cao kèm theo quyền lợi bảo vệ sức khỏe.

Về nguyên nhân, theo ông Nghĩa, có một phần do sự “cố ý” tư vấn sai lệch, không trung thực, “mập mờ” về khái niệm của các sản phẩm tài chính (bảo hiểm, đầu tư trái phiếu, đầu tư tích lũy…) của nhân viên ngân hàng, nhân viên công ty bảo hiểm nhằm mục đích tăng doanh thu, chỉ tiêu cá nhân… Do đó, đại biểu đề nghị nghiên cứu bổ sung vào Điều 9 dự thảo Luật quy định nghiêm cấm hành vi gian dối trong tư vấn, tư vấn sai lệch, che dấu trong cung cấp thông tin bảo hiểm.