Đề xuất Bộ Công an là cơ quan trung ương về chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù

Quy định thủ tục chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù

Sáng 24/5, Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang đã trình bày tờ trình dự án Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù.

Việc ban hành Luật nhằm hoàn thiện pháp luật về chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù theo hướng nhân đạo, toàn diện, cụ thể, đồng bộ, thống nhất, khả thi, ổn định, thúc đẩy hợp tác quốc tế trong chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù; giúp bảo đảm tốt hơn quyền con người của người đang chấp hành án phạt tù; góp phần hoàn thiện cơ sở pháp lý cho việc ký kết và thực hiện các điều ước quốc tế về chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù.

Dự thảo Luật gồm 4 chương, 45 điều. So với quy định của Luật Tương trợ tư pháp năm 2007 trong lĩnh vực chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù, dự thảo Luật sửa đổi 14 điều, xây dựng mới 18 điều, bỏ 5 điều và 2 quy định.

Luật này quy định nguyên tắc, thẩm quyền, điều kiện, trình tự, thủ tục chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù giữa Việt Nam với nước ngoài; trách nhiệm của các cơ quan nhà nước Việt Nam trong chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù.

Dự thảo Luật quy định Bộ Công an là cơ quan trung ương về chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Cũng theo dự thảo Luật, trường hợp Việt Nam là nước chuyển giao, Việt Nam chi trả các chi phí hoạt động chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù phát sinh đến thời điểm bàn giao người đang chấp hành án phạt tù, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Trường hợp Việt Nam là nước nhận, Việt Nam chi trả mọi chi phí hoạt động chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù phát sinh từ thời điểm tiếp nhận người đang chấp hành án phạt tù, trừ trường hợp có thỏa thuận khác…

Về thẩm quyền xem xét tiếp nhận người đang chấp hành án phạt tù ở nước ngoài về Việt Nam, dự thảo Luật quy định Tòa án nhân dân khu vực nơi người được đề nghị chuyển giao có nơi thường trú cuối cùng tại Việt Nam quyết định tiếp nhận.

Về thẩm quyền xem xét chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù tại Việt Nam cho nước ngoài, dự thảo Luật quy định Tòa án nhân dân khu vực nơi người nước ngoài đang chấp hành án phạt tù quyết định việc chuyển giao.

Bổ sung các quy định cụ thể hơn về chuyển đổi hình phạt tù

Thẩm tra dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban tán thành sự cần thiết xây dựng Luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng báo cáo thẩm tra

Về áp dụng nguyên tắc có đi có lại trong chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cơ bản nhất trí quy định cụ thể các điều kiện áp dụng nguyên tắc có đi có lại và giao Bộ Công an quyết định việc tiếp nhận hoặc từ chối yêu cầu chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù.

Trong trường hợp cần thiết, Bộ Công an lấy ý kiến của Bộ Ngoại giao và các cơ quan có liên quan trước khi quyết định để bảo đảm chặt chẽ, hiệu quả, chủ động, linh hoạt trong thực hiện.

Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị quy định theo hướng Bộ Công an cần lấy ý kiến của Bộ Ngoại giao trước khi áp dụng nguyên tắc có đi có lại để bảo đảm tính đầy đủ, thận trọng.

Đa số ý kiến tán thành quy định về kinh phí chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù. Việc bổ sung quy định về tự nguyện đóng góp, hỗ trợ chi phí cho người đang chấp hành án phạt tù được chuyển giao là cần thiết, góp phần giảm chi ngân sách nhà nước, đồng thời tôn trọng sự tự nguyện đóng góp của các chủ thể.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đề nghị bổ sung quy định có tính nguyên tắc để phân định rõ giữa khoản chi do ngân sách nhà nước bảo đảm và khoản chi do tự nguyện đóng góp, hỗ trợ.

Bên cạnh đó, một số ý kiến đề nghị chỉ quy định “kinh phí cho công tác chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước”. Lý do, nếu bổ sung khoản kinh phí tự nguyện đóng góp, hỗ trợ thì khó tách bạch với kinh phí do ngân sách nhà nước bảo đảm.

Về chuyển đổi hình phạt, cơ quan thẩm tra cơ bản tán thành quy định cụ thể về chuyển đổi hình phạt tù trong dự thảo luật vì liên quan đến chính sách hình sự và chính sách nhân đạo của Đảng và Nhà nước ta.

Cho rằng chuyển đổi hình phạt tù là vấn đề lớn, phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền của người đang chấp hành án phạt tù, cơ quan thẩm tra đề nghị tiếp tục nghiên cứu, đánh giá chính sách hình sự trong Bộ luật Hình sự của Việt Nam với quy định về hình phạt tù của các nước, quy định của các hiệp định về chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù mà Việt Nam là thành viên, trên cơ sở đó bổ sung các quy định cụ thể hơn về chuyển đổi hình phạt tù.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!