Điểm học bạ ngày càng mất giá, điểm chuẩn sẽ cao ngất ngưởng

Năm 2025 là năm đầu tiên học sinh học và thi tốt nghiệp theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Sau khi Bộ GD-ĐT công bố điểm thi, thống kê cho thấy ở cả 12 môn, điểm trung bình học bạ đều cao hơn điểm thi tốt nghiệp, với mức chênh lệch từ 0,12 đến 2,26 điểm.

Môn Công nghệ công nghiệp dẫn đầu với chênh lệch 2,26 điểm (8,05 so với 5,79), tiếp theo là Toán 2,25 điểm (7,03 so với 4,78), Sinh học 1,83 điểm (7,61 so với 5,78) và Tiếng Anh 1,57 điểm (6,95 so với 5,38).

Một số môn khác cũng ghi nhận chênh lệch đáng kể như Hóa học 1,31 điểm; Tin học 1,20 điểm; Lịch sử 1,17 điểm, trong khi Ngữ văn thấp nhất chỉ 0,12 điểm.

Tình trạng chênh lệch giữa điểm học bạ và điểm thi tốt nghiệp không mới. Ở chương trình 2006, từng có năm mức chênh lên tới 3 điểm. Tuy nhiên, năm nay, dù lần đầu áp dụng chương trình mới, sự chênh lệch vẫn rõ rệt ở nhiều môn như Toán, Tiếng Anh, Công nghệ. Ngoài ra, số liệu cũng cho thấy điểm học bạ lớp 12 thường cao hơn so với lớp 10 và 11.

Một giáo viên phổ thông nhận định, điểm chênh do đề thi khó hơn nội dung chương trình, đồng thời cách đánh giá giữa trường học và bài thi chưa đồng bộ. Đề thi thiên về phân loại để tuyển sinh đại học nên độ lệch cao là chấp nhận được. Ngoài ra, có thể giáo viên đã “nương tay” khi chấm điểm học bạ.

Từ chênh lệch điểm học bạ và điểm thi tốt nghiệp ở từng môn, kéo theo sự chênh lệch khá lớn ở các tổ hợp xét tuyển đại học năm nay. Thống kê sơ bộ cho thấy, ở nhiều tổ hợp truyền thống và phổ biến như A00, A01, B00, C00, C01, D01… khoảng cách giữa điểm học bạ và điểm thi tốt nghiệp rất lớn.

Tổ hợp B00 có chênh lệch lớn nhất: Điểm trung bình học bạ 22,01 so với điểm thi tốt nghiệp 16,62, lệch 5,39 điểm. Tiếp đến là D07, chênh 5,13 điểm và A01 chênh 4,21 điểm. D00 chênh 3,94 điểm; A00 chênh 3,95 điểm…

Năm nay, lần đầu tiên các trường đại học áp dụng quy đổi điểm chuẩn tương đương giữa các phương thức xét tuyển. Ở những trường xét cả học bạ và điểm thi tốt nghiệp, mức chênh lệch khá lớn.

Tại Trường ĐH Luật TPHCM, điểm chuẩn xét học bạ của học sinh 149 trường THPT thuộc diện ưu tiên và xét học bạ kết hợp chứng chỉ quốc tế với điểm thi tốt nghiệp chênh lệch lớn nhất là 4,5 điểm ở khối D07; 4,1 điểm ở khối A01; 4 điểm ở các khối A00, D01-03-06; X25-33-45; 2,5 điểm ở khối D14; 2,3 điểm ở khối X01; 2,2 điểm ở khối C00; và 2 điểm ở các khối X78-86-98.

Tại ĐH Kinh tế TPHCM, điểm chuẩn được quy đổi theo từng khoảng điểm của tổ hợp môn giữa học bạ và thi tốt nghiệp, với mức chênh từ 2,6 đến 3,5 điểm. Khoảng thấp nhất của học bạ là 19,5-23,64, tương đương 16-21,04 điểm thi tốt nghiệp, chênh lệch cao nhất là 3,5 điểm.

Trường ĐH Nông lâm TPHCM lại đưa ra hệ số quy đổi là 1,125. Nghĩa là điểm chuẩn của phương thức xét học bạ bằng điểm chuẩn phương thức xét điểm thi tốt nghiệp nhân với 1,125. Với cách thức này, nếu điểm chuẩn tốt nghiệp là 20 thì điểm chuẩn học bạ là 22,5, còn nếu điểm chuẩn tốt nghiệp là 25 thì điểm chuẩn học bạ là 28,1…Điều đó có nghĩa là khi điểm chuẩn tốt nghiệp càng cao thì sự chênh lệch càng lớn. 

Trong khi đó, tại Trường ĐH Văn Lang, chênh lệch tối đa giữa điểm học bạ và điểm tốt nghiệp được ghi nhận là 5. Cụ thể, điểm tốt nghiệp 22-29 sẽ tương đương với điểm học bạ 26-30; Điểm tốt nghiệp 17-22 sẽ tương đương điểm học bạ 22-26; Điểm tốt nghiệp 15-17 tương đương với điểm học bạ 18-22.

Trường ĐH Công nghiệp TPHCM đưa ra mức quy đổi ở 3 khoảng điểm. Ở khoảng 17-21, điểm trúng tuyển học bạ = điểm trúng tuyển tốt nghiệp THPT + 4. Ở khoảng 21-25 điểm, điểm chuẩn học bạ = điểm trúng tuyển thi THPT x 0,749 + 9,27. Ở khoảng điểm 25-30, điểm chuẩn học bạ = điểm trúng tuyển thi tốt nghiệp x 0,398 + 18,06. Như vậy, nếu điểm chuẩn tốt nghiệp là 17 thì điểm chuẩn học bạ là 21, còn điểm chuẩn tốt nghiệp là 26 thì điểm chuẩn học bạ sẽ là 28,4…

Hàng loạt các trường đại học khác xét tuyển học bạ cũng đưa ra phương thức quy đổi với điểm chuẩn học bạ đều cao hơn tốt nghiệp 2-3 điểm như Trường ĐH Công Thương, Công nghệ TPHCM, Sư phạm TPHCM…

TS Nguyễn Trung Nhân, Trưởng phòng đào tạo – Trường ĐH Công nghiệp TPHCM cho rằng, trường đưa ra mức chênh giữa học bạ và tốt nghiệp như vậy là hợp lý so với sự chênh lệch học bạ và tốt nghiệp mà Bộ GD-ĐT đã công bố. Mức chênh này được xây dựng dựa trên kết quả học tập của học sinh trong những năm qua đối với phương thức xét tốt nghiệp và học bạ.

Phó trưởng phòng phụ trách đào tạo của một trường đại học ở TPHCM cho biết, điểm học bạ được hình thành từ cả quá trình học gồm kiểm tra thường xuyên, giữa kỳ, cuối kỳ và cuối năm, do trường và Sở GD-ĐT địa phương ra đề. Ngược lại, điểm thi tốt nghiệp do Bộ GD-ĐT ra đề và chỉ diễn ra một lần, nên thí sinh dễ mất điểm vì nhiều yếu tố khách quan. Trong quá trình học, điểm học bạ có thể dao động và được cải thiện, nhưng thi tốt nghiệp không có cơ hội sửa. Vì vậy, các trường cần cân nhắc kỹ khi quy đổi để đảm bảo công bằng cho thí sinh.

Mời đọc giả đón đọc bài 2: Qua thời xét học bạ là hoàng kim, đại học dần quay lưng