Đề xuất tiếp tục miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết năm 2030

Ngày 13/5, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã trình bày trước Quốc hội Tờ trình về kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp (SDĐNN).

Theo tờ trình của Chính phủ, đánh giá chính sách thuế SDĐNN qua hơn 30 năm thực hiện cho thấy đến nay có những quy định không còn phù hợp với điều kiện KT-XH hiện nay như cách xác định thuế lạc hậu, giá trị thu được thấp (thuế được tính bằng thóc, thu bằng tiền) và phần lớn các nội dung hiện không còn được áp dụng trên thực tế do thi hành chính sách miễn thuế SDĐNN cho toàn bộ diện tích đến hết ngày 31/12/2025.

Chính sách thuế SDĐNN mặc dù được ban hành từ năm 1993 nhưng thực tế, từ năm 2001 đến nay, chính sách thuế SDĐNN chỉ thay đổi về quy định ưu đãi thuế (miễn, giảm) nhằm thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước trong việc khuyến khích phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Việc miễn thuế SDĐNN thời gian qua chưa gặp vướng mắc phát sinh.

Quang cảnh phiên họp

Do đó, để tiếp tục thực hiện kết quả đạt được của việc miễn thuế SDĐNN, phù hợp với định hướng của Đảng và Nhà nước về nông nghiệp, nông dân và nông thôn; tiếp tục khuyến khích tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn; góp phần chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp, nông thôn theo hướng công nghiệp hóa – hiện đại hóa; đảm bảo phù hợp với thông lệ quốc tế, căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 15 Luật Ban hành VBQPPL, Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết của Quốc hội để kéo dài thời gian thực hiện miễn thuế SDĐNN theo quy định tại Nghị quyết số 55/2010/QH12, Nghị quyết số 28/2016/QH14 và Nghị quyết số 107/2020/QH15 đến hết ngày 31/12/2030.

Đánh giá tác động của chính sách này, ông Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc tiếp tục miễn thuế SDĐNN đến hết năm 2030 sẽ không làm giảm thu do đây là chính sách đang được thực hiện trên thực tế. Với đề xuất kéo dài thời gian miễn thuế SDĐNN như quy định hiện hành đến hết ngày 31/12/2030 thì số thuế SDĐNN được miễn khoảng 7.500 tỷ đồng/năm. Đây sẽ tiếp tục là hình thức hỗ trợ trực tiếp tới người nông dân, là nguồn đầu tư tài chính trực tiếp cho khu vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn để đầu tư, mở rộng quy mô sản xuất nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, qua đó giúp tạo công ăn việc làm cho người nông dân, cải thiện cuộc sống, gắn bó với hoạt động sản xuất nông nghiệp, góp phần khuyến khích đầu tư, thúc đẩy kinh tế nông nghiệp phát triển bền vững. Đồng thời, thể hiện chủ trương nhất quán của Đảng và Nhà nước về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; phù hợp với Chiến lược phát triển KT-XH 5 năm, quy hoạch tổng thể phát triển sản xuất ngành nông nghiệp.

Việc tiếp tục miễn thuế SDĐNN đến hết năm 2030 không có hạn chế đáng kể nào do hiệu ứng tích cực về tác động KT-XH của việc thực hiện miễn thuế SDĐNN theo Nghị quyết số 55/2010/QH12, Nghị quyết số 28/2016/QH14 và Nghị quyết số 107/2020/QH14 trong thời gian qua, ngoại trừ việc kéo dài thời gian miễn thuế SDĐNN sẽ không làm tăng số thu ngân sách nhà nước.

Cân nhắc không miễn thuế đất để hoang hóa

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính (KTTC) Phan Văn Mãi nhấn mạnh, đa số ý kiến trong Ủy ban KTTC thống nhất về sự cần thiết kéo dài chính sách miễn thuế SDĐNN trong giai đoạn tới như đề xuất của Chính phủ.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi

Nhiều ý kiến cho rằng, đề xuất của Chính phủ về việc tiếp tục kéo dài các Nghị quyết của Quốc hội về miễn thuế SDĐNN (được ban hành từ năm 2010 đến nay) mà không đưa ra các chính sách mới, phù hợp hơn với thực tế của giai đoạn hiện nay, cũng như chưa có chính sách cụ thể khắc phục tình trạng đất nông nghiệp bỏ hoang hóa, sử dụng sai mục đích, chưa thực hiện được mục tiêu nâng cao hiệu quả sử dụng đất, thúc đẩy tích tụ đất đai, phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn,… theo yêu cầu tại các Nghị quyết, Kết luận của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị.

Về nội dung dự thảo Nghị quyết, Ủy ban KTTC nhất trí với nội dung dự thảo Nghị quyết như đề nghị của Chính phủ. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, việc miễn thuế SDĐNN một cách đại trà không tạo ra động lực cho việc sử dụng đất hiệu quả, tích tụ đất cho sản xuất nông nghiệp theo quy mô lớn và việc miễn thuế SDĐNN thời gian vừa qua cũng có phần dẫn đến tình trạng SDĐNN còn lãng phí, để hoang hóa.

Do đó, Ủy ban KTTC đề nghị rà soát, đánh giá thực trạng sử dụng đất nông nghiệp để có thể thiết kế chính sách miễn giảm thuế SDĐNN như một công cụ thúc đẩy hiệu quả sử dụng đất, tránh lãng phí nguồn lực đất nông nghiệp, góp phần thực hiện Chỉ thị số 27-CT/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Ông Mãi cho biết, Ủy ban KTTC thống nhất với đề nghị của Chính phủ về việc trình Quốc hội xem xét, quyết định về Nghị quyết của Quốc hội để kéo dài thời gian thực hiện miễn thuế SDĐNN theo quy định tại Nghị quyết số 55/2010/QH12, Nghị quyết số 28/2016/QH14 và Nghị quyết số 107/2020/QH15 đến hết ngày 31/12/2030. Tuy nhiên, Ủy ban KTTC đề nghị Chính phủ cân nhắc việc không miễn thuế SDĐNN đối với các trường hợp đất để hoang hóa, sử dụng không đúng mục đích phục vụ cho nông nghiệp. Đồng thời, thực hiện đánh giá định kỳ về hiệu quả của chính sách miễn thuế SDĐNN từ các góc độ về tác động đến kinh tế nông nghiệp, đời sống nông dân và hiệu quả sử dụng đất.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!