Giáo sư ngành ung thư từ bỏ mức lương 435.283 USD tại Mỹ để về nước sau 40 năm

Trước khi trở về Trung Quốc, Phùng Căn Sinh là giáo sư danh dự tại Đại học California, San Diego (UCSD) – một trong những cơ sở giáo dục và nghiên cứu y học hàng đầu tại Mỹ.

Năm 2023, ông nhận mức lương và đãi ngộ 435.283 USD/năm (khoảng 11,4 tỷ đồng). Tuy nhiên, ông đã quyết định rời bỏ vị trí này để gia nhập Phòng thí nghiệm Vịnh Thâm Quyến (SZBL) và đảm nhận vai trò Viện trưởng Viện Nghiên cứu Ung thư, theo South China Morning Post.

Ông cho biết: “Tôi đã chính thức gia nhập Phòng thí nghiệm Vịnh Thâm Quyến. Dĩ nhiên, tôi sẽ không giữ lại chức vụ tại Đại học California – San Diego. Vị trí của tôi đã kết thúc vào ngày 31/7/2025”.

Phùng Căn Sinh là chuyên gia hàng đầu thế giới trong nghiên cứu ung thư, tập trung vào cơ chế tái phát ung thư gan và liệu pháp miễn dịch.

Đóng góp quan trọng nhất của ông là phát hiện một loại enzyme mới mang tên SHP2, có thể ảnh hưởng đến sự ổn định của protein và điều hòa hoạt động của các enzyme khác. Phát hiện này giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách tế bào phát triển, tái tạo và biệt hóa, bao gồm cả tế bào ung thư.

Gần đây, nhóm nghiên cứu của ông còn phát hiện rằng SHP2 kết hợp với PTEN – một enzyme có vai trò ức chế khối u giúp ngăn ngừa ung thư gan. Khi thiếu cả 2 enzyme này, nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH) và ung thư gan tăng cao. Phát hiện này mở ra hướng điều trị mới, không phụ thuộc vào thuốc ức chế điểm kiểm soát miễn dịch.

Đáng chú ý, hồi đầu năm nay, ông vừa được phong hàm Giáo sư danh dự xuất sắc tại UCSD. Quyết định trở về Trung Quốc của Giáo sư Phùng diễn ra trong bối cảnh nhiều trường đại học Mỹ phải đối mặt với cắt giảm ngân sách công, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động nghiên cứu và giảng dạy.

Mặc dù UCSD không bị “đóng băng” hoàn toàn như Đại học California – Los Angeles (UCLA), nhưng cũng chịu ảnh hưởng nặng nề. Tháng 4/2025, Hiệu trưởng UCSD Pradeep Khosla gửi thư cho giảng viên, cho biết chưa thể dự đoán chính xác mức thiệt hại, song các ước tính ban đầu cho thấy trường có thể mất từ 75 triệu USD (khoảng 1,97 nghìn tỷ đồng) đến hơn 500 triệu USD (khoảng 13,1 nghìn tỷ đồng) mỗi năm.

Trong khi đó, phòng thí nghiệm Vịnh Thâm Quyến (SZBL) là cơ sở nghiên cứu do tỉnh Quảng Đông và thành phố Thâm Quyến thành lập với mục tiêu xây dựng các trung tâm đổi mới khoa học – công nghệ hàng đầu. Việc Giáo sư Phùng gia nhập SZBL và đảm nhận vai trò Giám đốc Viện Nghiên cứu Ung thư là bước đi quan trọng trong việc phát triển nền y học Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực nghiên cứu và điều trị ung thư.

Hành trình khoa học đầy cảm hứng

Phùng Căn Sinh sinh năm 1961 tại huyện Gia Thiện, tỉnh Chiết Giang (phía Đông Trung Quốc). Năm 1978, ông thi đỗ vào Đại học Hàng Châu. Ban đầu, dưới ảnh hưởng của nhà toán học nổi tiếng Trần Cảnh Nhậm, ông quan tâm nhiều đến toán học nhưng sau cùng lại chọn ngành sinh học.

Sau khi hoàn tất các môn bắt buộc, 2 môn tự chọn là Sinh học khối u và Miễn dịch học đã làm thay đổi cuộc đời ông. Ông chia sẻ: “Sau khi học 2 môn này, tôi có niềm đam mê mãnh liệt với miễn dịch học khối u, đặc biệt là liệu pháp miễn dịch chống ung thư”.

Tốt nghiệp Đại học Hàng Châu, ông nhận bằng thạc sĩ Miễn dịch học tại Đại học Quân y Hải quân thuộc Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc năm 1984. Sau đó, ông sang Mỹ du học và năm 1990 nhận bằng tiến sĩ Sinh học phân tử tại Đại học Indiana tại Bloomington.

Công trình phát hiện SHP2 được công bố trên tạp chí Science năm 1993, giúp ông nhanh chóng được giới khoa học quốc tế biết đến, từ đó khẳng định vị thế học thuật trong lĩnh vực miễn dịch học khối u.

Từ năm 1994, ông lần lượt giảng dạy và nghiên cứu tại nhiều cơ sở giáo dục y khoa uy tín của Mỹ, trở thành giáo sư chính thức tại UCSD từ năm 2009.

Truyền thông Trung Quốc nhận định, sự trở về của giáo sư Phùng không chỉ là niềm tự hào của nền y học trong nước mà còn là nguồn cảm hứng cho các nhà khoa học trẻ. Với kinh nghiệm và tầm nhìn của mình, ông hứa hẹn sẽ mang lại những bước tiến quan trọng trong nghiên cứu và điều trị ung thư, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng quốc gia tỷ dân.

21 tiến sĩ học nước ngoài đổ về nước, có người ở trường top 10 thế giới

21 tiến sĩ tốt nghiệp các trường đại học nước ngoài đã về nước giảng dạy, trong đó có người tốt nghiệp trường thuộc top 10 thế giới.

Nhà khoa học hàng đầu về nước giảng dạy, nhiều người lại chế giễu vì ngoại hình

TRUNG QUỐC – Nhà nghiên cứu hàng đầu về cơ sinh học Lin Shaozhen đã chính thức giảng dạy tại Đại học Trung Sơn sau nhiều năm học tập và làm việc tại nước ngoài. Gần đây ông được nhắc nhiều trên mạng xã hội nhưng không phải về thành tựu khoa học.