‘Không thể so sánh 30 điểm của trường này ‘xịn’ hơn 26 điểm của trường khác’

Điểm chuẩn “lạ” do mỗi trường có công thức tính điểm xét tuyển riêng

Sau khi Bộ GD-ĐT công bố phổ điểm các môn thi, nhiều chuyên gia nhận định điểm chuẩn đại học xét theo điểm thi tốt nghiệp THPT năm nay sẽ có xu hướng giảm, đặc biệt ở các ngành xét bằng những tổ hợp có môn Toán và Tiếng Anh.

Thế nhưng, khi điểm chuẩn được công bố, nhiều người bất ngờ vì điểm chuẩn của nhiều trường “cao chót vót”. Thậm chí, một số ngành còn chạm ngưỡng 30 dù cả nước chỉ có 9 thí sinh đạt điểm tuyệt đối 30/30. Ngược lại, ở một số trường những năm trước luôn dẫn đầu điểm chuẩn, năm nay lại có sự điều chỉnh giảm so với năm ngoái, đặc biệt ở các khối như D01, D07 hay A01…

Nhiều người băn khoăn về “nghịch lý” điểm chuẩn: “Trường top đầu tụt xuống nhóm dưới, trường nhóm sau vọt lên top đầu chỉ sau một đêm”.

Lý giải điều này, lãnh đạo phụ trách tuyển sinh một trường phía Bắc cho rằng điểm chuẩn năm nay “lạ” là do mỗi trường có công thức tính điểm xét tuyển riêng. Chẳng hạn, một số trường nhân đôi điểm môn Toán hoặc Tiếng Anh rồi quy về thang 30. Những trường này năm nay sẽ có điểm chuẩn không cao do phổ điểm môn Toán và môn Tiếng Anh đều thấp.

Bên cạnh đó, thang quy đổi điểm Ngoại ngữ của các trường cũng khác nhau. Có những trường cho quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế thành điểm môn Tiếng Anh khá “dễ dãi”, chẳng hạn 5.0 IELTS đã được quy đổi thành 10 điểm Tiếng Anh. Trong khi đó tại nhiều trường, muốn quy đổi thành 10 điểm, thí sinh cần phải đạt 7.0-8.0 IELTS.

Ngoài việc quy đổi điểm chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế “rất lợi” như vậy, thí sinh còn được cộng nhiều loại điểm thưởng vào điểm thi tốt nghiệp THPT.

“Quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ sang mức điểm cao đã là có lợi cho thí sinh so với độ khó của đề thi năm nay, nhưng một số trường còn cộng điểm thưởng. Như vậy, các trường đang tính lặp 2 lần điểm cho một loại chứng chỉ.

Điều này gây ra tình trạng lạm phát điểm thi tốt nghiệp THPT, thậm chí còn dẫn tới việc một thí sinh nộp theo phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT ở trường này đạt 22 điểm, nộp vào trường khác lại lên tới 26 điểm. Hay một thí sinh thi tốt nghiệp THPT đạt 23 điểm đỗ vào ngành 25 điểm vì có 3 điểm cộng, trong khi một thí sinh đạt 24 điểm lại trượt vì không có điểm cộng nào”, ông nói.

Một nguyên nhân khác bắt nguồn từ việc quy đổi tương đương. Vị lãnh đạo này cho hay, dù về mặt lý thuyết, quy đổi tương đương giữa các phương thức là rất tốt, đảm bảo công bằng cho các nhóm thí sinh, nhưng hiện nay mỗi trường lại có cách triển khai công thức quy đổi khác nhau, gây ra nhiều bất cập và tạo thành một ma trận “rối rắm”.

Chẳng hạn một số trường ưu tiên nhiều hơn cho học bạ nên sẽ có cách quy đổi tương đương theo hướng thuận lợi cho phương thức đó. Vì thế, có những trường khoảng cách giữa điểm học bạ và điểm thi tốt nghiệp THPT khoảng 4-5 điểm, nhưng có những trường chỉ hơn nhau khoảng 1 điểm.

“Do đó, nhìn điểm chuẩn của các trường để so sánh với nhau trong năm nay là không phù hợp. Việc thí sinh có điểm xét ‘thuần’ bằng điểm thi tốt nghiệp THPT và đạt 27-28 điểm trong năm nay đã là rất cao. Trong khi, thí sinh có điểm xét tuyển cao nhờ quy đổi, điểm cộng chưa chắc đã đánh giá đúng năng lực của thí sinh ấy”, vị này nói.

Không thể đưa ra đối sánh điểm chuẩn giữa các trường đại học

Đồng quan điểm, PGS.TS Nguyễn Phong Điền, Phó Giám đốc Đại học Bách khoa Hà Nội cho hay không nên và không thể đưa ra đối sánh điểm chuẩn năm nay giữa các trường đại học. Lý do là bởi điểm chuẩn được xác định theo điểm xét tuyển thay vì điểm thi thuần túy.

“Điểm xét được tính toán theo công thức của các trường tự chủ quy định, có cộng điểm khuyến khích, ưu tiên, thậm chí nhân hệ số, cộng điểm năng khiếu, quy đổi điểm chứng chỉ ngoại ngữ… rất phong phú nên không thể đối sánh”, ông nói.

Ngoài ra, hiện nay tồn tại nhiều phương thức xét tuyển với đa dạng đầu điểm như: Điểm thi tốt nghiệp THPT, thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy, VSAT, SAT, A Level… Các trường phải quy đổi tương đương tất cả các loại điểm chuẩn trúng tuyển về một thang (thông thường là thang 30, lấy một tổ hợp gốc của điểm thi tốt nghiệp THPT làm chuẩn). Do đó, theo ông Điền, việc so sánh thuần túy điểm chuẩn trúng tuyển giữa các trường là không có căn cứ.

Trưởng phòng đào tạo một trường đại học khác cũng cho rằng với kỳ xét tuyển năm nay, điểm chuẩn phụ thuộc vào cách quy đổi điểm của mỗi trường. Việc so sánh cơ học điểm trúng tuyển giữa các trường với nhau để đưa ra nhận định về chất lượng đầu vào có thể không chính xác.

Chẳng hạn có những trường dùng nhiều phương thức, khi quy đổi tương đương, điểm chuẩn theo phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT có thể cao hơn. Trong khi đó, tại một số trường, chẳng hạn các trường thuộc khối ngành Sức khỏe vốn chỉ căn cứ trên kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT, không quy đổi giữa các phương thức, thậm chí điểm chuẩn có thể giảm ở nhiều trường.

“Do đó, không thể so sánh 30 điểm của trường này ‘xịn’ hơn 26 điểm của trường khác’. Đó là sự so sánh khập khiễng”, vị này nói.

Điểm chuẩn khối các trường Sư phạm ‘lên ngôi’Năm 2025 chứng kiến sự “lên ngôi” của các ngành khối sư phạm. Nhiều ngành có điểm chuẩn từ 27-28 trở lên, thậm chí một số ngành ở nhiều trường chạm mức điểm tuyệt đối 30/30.