Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp Hà Nội cho biết, đơn vị này đã hoàn thành việc đấu nối 61/63 cửa xả vào hệ thống thu gom nước thải trên sông Tô Lịch.

Tuy nhiên, trên thực tế vẫn ghi nhận hiện tượng nhiều cửa xả dọc sông tiếp tục xả thẳng xuống sông.

Hết tháng 8 sẽ không còn tình trạng xả thẳng nước thải ra sông Tô Lịch

Sáng 18/8, trao đổi với PV VietNamNet về vấn đề này, ông Trương Quốc Bảo, Trưởng Ban Quản lý dự án xử lý nước thải Yên Xá (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội), cho biết việc thu gom nước thải dọc bờ sông Tô Lịch đã được triển khai gần như triệt để từ các họng xả. Tuy nhiên, người dân vẫn có thể nhìn thấy nước chảy thẳng ra sông. Có hai nguyên nhân dẫn đến tình trạng này.

w song to lich thach thao 13 3 665.jpg
Vẫn còn hiện tượng xả thải trực tiếp ra sông Tô Lịch. Ảnh: Thạch Thảo

Thứ nhất, những họng xả này không chỉ là cống thoát nước thải mà còn thoát cả nước mưa.

Do vậy, dù khu vực đó không mưa, nhưng nếu mưa ở khu vực khác trong lưu vực thu gom thì nước mưa vẫn chảy về sông Tô Lịch.
Phạm vi thu gom của lưu vực này khá rộng, ước khoảng gần 5.000 ha (bao gồm nhiều địa bàn) theo hệ thống thoát nước mưa chung của thành phố.

Theo thiết kế, khi vượt ngưỡng pha loãng 2,5 lần thì nước sẽ chảy qua.

“Điều này có nghĩa là vào mùa mưa sẽ có một phần nước thải chảy ra sông Tô Lịch. Còn mùa khô thì chắc chắn 100% nước thải sẽ được thu gom về nhà máy. Đây là vướng mắc tồn tại hàng trăm năm nay của Hà Nội, khi hệ thống thoát nước chưa phân tách riêng nước mưa và nước thải. Ban đã tham mưu, thành phố cũng đã có chỉ đạo để triển khai các dự án tiếp theo nhằm tách riêng nước mưa và nước thải, tiến tới chấm dứt hoàn toàn việc xả thải ra sông Tô Lịch”, ông Bảo nói.

Nguyên nhân thứ hai, theo ông Bảo, liên quan đến quá trình cấy bùn. Tuy nhiên, nguyên nhân này chỉ mang tính thời điểm.

“Tháng 12/2024, nhà máy xử lý nước thải Yên Xá được cấp phép 100 nghìn m³; tháng 7 vừa rồi, thành phố tiếp tục cấp phép nâng tổng công suất lên 270 nghìn m³.

Nhà máy sử dụng công nghệ bùn vi sinh, theo quy trình vận hành thì khi nâng công suất phải tăng dần, không thể tăng ngay lên 270 nghìn m³. Do vậy cần thời gian cấy bùn vào các bể. Thời gian cần khoảng một tuần cho mỗi module để bùn thích ứng với nước thải của nhà máy.

con thai .jpg
Lãnh đạo Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá khẳng định đến hết tháng 8 sẽ không còn tình trạng xả thẳng nước thải ra sông Tô Lịch. Ảnh: Thạch Thảo 

Ở giai đoạn vận hành thử, chúng tôi mất khoảng 1,5 – 2 tháng mới tăng được 100 nghìn m³. Nhưng đến giai đoạn 2 (từ 1/8 – 15/8), Ban chỉ mất 3 tuần để đảm bảo tăng toàn bộ lượng bùn, đúng công suất cho phép.

Hiện nay, bùn đã cấy xong, trong vòng 2 tuần công suất đã tăng lên 180 nghìn m³ và dự kiến đến hết tháng 8 sẽ không còn nguyên nhân do cấy bùn, mà chỉ còn do mưa lớn trong khu vực nội đô.

Một lần nữa, tôi nhấn mạnh: nguyên nhân do cấy bùn chỉ là tạm thời trong giai đoạn đầu vừa được cấp phép và tăng công suất”, ông Bảo khẳng định. 

Lãnh đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp Hà Nội cũng khẳng định, trước ngày 2/9, đập dâng ở khu vực cầu Quang sẽ hoàn thành và toàn bộ nước thải dọc sông Tô Lịch sẽ được thu gom triệt để về Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá. Việc xử lý triệt để các cửa xả này sẽ ngăn chặn tình trạng nước thải chưa qua xử lý chảy trực tiếp ra sông.

Thời gian qua, Ban đã huy động tối đa nhân lực, phương tiện, đồng thời yêu cầu các nhà thầu tăng ca để đẩy nhanh tiến độ. Công tác hoàn trả bờ kè, thảm cỏ, dọn dẹp vật liệu xây dựng cũng đang được gấp rút triển khai đúng tiến độ.

Sông Tô Lịch có chiều dài hơn 14 km, bắt nguồn từ phường Nghĩa Đô, đổ ra sông Nhuệ (đoạn xã Hữu Hòa, huyện Thanh Trì). Trung bình mỗi ngày con sông này phải tiếp nhận khoảng 160.000 m³ nước thải sinh hoạt. Hầu hết lượng nước thải này không được xử lý hoặc xử lý chưa đạt quy chuẩn, đã xả trực tiếp ra sông.

Để “hồi sinh” sông Tô Lịch, năm 2000 Hà Nội thực hiện dự án nạo vét, kè hai bờ sông.

Năm 2008, thành phố từng có đề án bơm nước sông Hồng vào hồ Tây, rồi dẫn sang sông Tô Lịch để lưu thông dòng chảy. Tuy nhiên, phương án này có nguy cơ làm biến đổi hệ sinh thái hồ Tây, phù sa bồi lấp lòng hồ, do vậy không được các chuyên gia kinh tế, môi trường đồng tình.

Năm 2019, Hà Nội thử nghiệm làm sạch sông Tô Lịch bằng chế phẩm Redoxy-3C. Thời điểm đó, theo báo cáo của Công ty Thoát nước Hà Nội, đoạn sông thử nghiệm cho kết quả khả quan, lượng ôxy tăng đáng kể, mùi hôi giảm. Tuy nhiên, phương án này sau đó không được nhân rộng.

Cũng trong năm 2019, Công ty Cổ phần Cải thiện Môi trường Nhật Việt (JVE) thí điểm làm sạch sông Tô Lịch (đoạn gần đường Hoàng Quốc Việt, Cầu Giấy) bằng công nghệ Nano-Bioreactor. Công nghệ này được kỳ vọng sẽ phân hủy hoàn toàn lớp bùn đáy mà không cần nạo vét.

Đề xuất bổ cập nước sông Hồng vào sông Tô Lịch theo đường Võ Chí CôngChủ tịch UBND TP Trần Sỹ Thanh chỉ đạo Sở Xây dựng nghiên cứu phương án bổ cập nước từ sông Hồng vào sông Tô Lịch theo đường Võ Chí Công. Đồng thời hoàn thiện phương án, báo cáo UBND thành phố xem xét, chỉ đạo, công bố công khai trước ngày 20/8.