Ngân hàng đua phát hành trái phiếu: Kiểm soát rủi ro thế nào?

Đẩy mạnh huy động trái phiếu

Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước , tính đến ngày 29/8, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đạt 17,14 triệu tỷ đồng, tăng 11,08% so với cuối năm 2024. Ước tính trong năm nay, tín dụng tăng khoảng 20,19% – cao nhất trong nhiều năm (so với mức trung bình khoảng 14,5%).

Theo phân tích thị trường trái phiếu doanh nghiệp tháng 8 của VIS Rating, hoạt động phát hành trái phiếu trong tháng này tiếp tục ghi nhận đà tăng trưởng mạnh mẽ. Tổng giá trị phát hành đạt 58.600 tỷ đồng, tăng 42% so với tháng trước.

Ở nhóm ngân hàng, HDBank, MB, ACB và Bac A Bank cùng thực hiện các đợt phát hành quy mô trên 1.000 tỷ đồng. Các nhà băng tiếp tục tận dụng mặt bằng lãi suất thấp để bổ sung nguồn lực trung dài hạn và tăng vốn bổ sung.

Ông Phan Duy Hưng – chuyên gia phân tích cao cấp, Khối Xếp hạng tín nhiệm và nghiên cứu VIS Rating – nhận định: “Tăng trưởng huy động chậm hơn so với tín dụng. Việc phát hành trái phiếu giúp các ngân hàng bổ sung nguồn vốn dài hạn, cải thiện cấu trúc kỳ hạn và giảm rủi ro thanh khoản”.

Theo ông Hưng, hệ thống ngân hàng sẽ tiếp tục đóng vai trò chủ lực trong thúc đẩy tăng trưởng thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong thời gian tới. Ngoài ra, các ngân hàng đang chủ động quản lý thanh khoản, đảm bảo tuân thủ quy định, đồng thời tìm kiếm cơ hội mua lại trước hạn và phát hành trái phiếu mới với kỳ hạn dài hơn để đáp ứng nhu cầu cho vay dài hạn.

Trái phiếu ngân hàng không chỉ là một công cụ tài chính đơn thuần mà đã trở thành trụ cột chiến lược trong điều hành tín dụng năm 2025 . Với vai trò huy động vốn trung – dài hạn, cân bằng chi phí – kỳ hạn, hỗ trợ ổn định thanh khoản và duy trì tốc độ tăng trưởng, trái phiếu ngân hàng sẽ tiếp tục đóng vai trò trung tâm trong cấu trúc tài chính của các ngân hàng thương mại và nền kinh tế. Trên nền tảng điều hành linh hoạt từ Ngân hàng Nhà nước và niềm tin thị trường đang dần hồi phục, trái phiếu ngân hàng chính là “đòn bẩy” giúp Việt Nam thực hiện mục tiêu tăng trưởng tín dụng cao một cách bền vững và an toàn trong năm 2025.

Ngân hàng lưu ý gì khi đẩy tín dụng cao?

Trước lo ngại việc tăng trưởng tín dụng cao ảnh hưởng đến nền kinh tế, chuyên gia kinh tế Lê Xuân Nghĩa cho rằng, điều quan trọng là các ngân hàng phải kiểm soát hệ số CAR (tỷ lệ an toàn vốn), bởi đây sẽ là biện pháp kiểm soát tăng trưởng tín dụng, thay thế cho room tín dụng.

Thông tư số 14/2025 vừa được ban hành là bước tiến lớn hướng tới Basel III, với CAR tối thiểu nâng lên 10,5% từ năm 2030 (gồm cả bộ đệm vốn bảo toàn – CCB), cùng với yêu cầu bổ sung về bộ đệm vốn phản chu kỳ (CcyB) và cho phép triển khai phương pháp xếp hạng nội bộ (IRB).

Theo ông Nghĩa, Thông tư 14 mở đường cho việc áp dụng cơ chế tín dụng thị trường, là điều kiện cần để hệ thống tài chính Việt Nam vận hành hiệu quả và an toàn hơn trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng hội nhập sâu rộng nhưng quan trọng là không để gian lận trong hệ số CAR. Nói cách khác, gian lận vốn tự có và tổng tài sản có rủi ro (tương ứng là vốn cấp 1 và vốn cấp 2). Tài sản có rủi ro và vốn cấp 1 khó có thể gian lận được bởi Ngân hàng Nhà nước kiểm soát tốt nhưng vốn cấp 2 (trái phiếu dài hạn) có thể bị gian lận, trên cơ sở đó tăng vốn để tăng room cho vay.

Ông Nghĩa nhấn mạnh, trong giai đoạn hiện tại, chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước là đúng hướng: đặt trọng tâm vào việc ổn định giá trị Việt Nam đồng, ổn định tỷ giá hối đoái. Đây là một trong những khâu then chốt để ổn định lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.

Tuy nhiên, nếu như ước tính tăng trưởng tín dụng năm nay vượt 20% thì áp lực lạm phát cho những năm sau sẽ dần tăng với độ trễ khoảng một năm. Do đó, Ngân hàng Nhà nước cần tập trung nhiều hơn vào việc ổn định tỷ giá hối đoái, chống lạm phát bằng cách kiểm soát cung ứng tiền; bên cạnh đó, giám sát việc cho vay của các ngân hàng thương mại theo các chỉ tiêu CAR, chênh lệch tiền gửi và cho vay, kiểm soát nợ xấu.