Cảnh báo nguy cơ đột tử do ngủ ngáy kéo dài

Bệnh nhân T. (69 tuổi, ngụ TP.HCM) sống chung với tình trạng ngáy to, nhiều lần thức giấc trong đêm do ngưng thở, khiến ban ngày luôn mệt mỏi, dễ cáu gắt và huyết áp khó kiểm soát. Dù đã được điều trị nội khoa, tình trạng của ông vẫn không cải thiện như mong đợi.

Tại Bệnh viện Chợ Rẫy, sau khi được thăm khám, bệnh nhân được xác định có lưỡi gà dài, amidan độ III và tình trạng tắc nghẽn nặng đường thở qua kết quả đo đa sắc ký giấc ngủ. Ekip chuyên môn thống nhất chỉ định phẫu thuật cắt amidan và chỉnh hình màn hầu dưới sự đồng thuận của người bệnh.

TS.BS Trần Anh Bích, Phó khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết: “Đây là phương pháp phẫu thuật loại bỏ một phần khẩu cái mềm, lưỡi gà và amidan nhằm mở rộng vùng eo họng, giảm tắc nghẽn khi ngủ. Phẫu thuật này mang lại hiệu quả cao trong điều trị hội chứng ngưng thở khi ngủ mức độ nặng do nguyên nhân ngoại biên”.

Hai tuần sau phẫu thuật, bệnh nhân T. không còn ngáy hay ngưng thở khi ngủ, huyết áp ổn định hơn, giúp chất lượng giấc ngủ và cuộc sống cải thiện rõ rệt.

Theo Bác sĩ chuyên khoa II Đặng Vũ Thông, Trưởng khoa Nội Hô hấp, Bệnh viện Chợ Rẫy, hội chứng ngưng thở khi ngủ là tình trạng rối loạn hô hấp xảy ra trong lúc ngủ, khi đường hô hấp trên bị tắc nghẽn hoặc não không gửi tín hiệu điều khiển cơ hô hấp. Tình trạng này khiến oxy máu giảm, CO₂ tăng, lâu dài có thể dẫn đến tăng huyết áp, bệnh tim mạch, rối loạn chuyển hóa, thậm chí đột tử.

Người mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ thường có các biểu hiện như ngáy to, thở hổn hển trong giấc ngủ, buồn ngủ ban ngày, mệt mỏi, đau đầu buổi sáng, giảm tập trung, cáu gắt, trầm cảm hoặc tiểu đêm nhiều lần.

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh gồm: béo phì, hút thuốc lá, uống rượu bia, sử dụng thuốc an thần, bất thường cấu trúc đường hô hấp, cùng các bệnh lý đi kèm như đái tháo đường, suy tim, đột quỵ. Bệnh thường gặp ở nam giới lớn tuổi và người có tiền sử gia đình mắc bệnh tương tự.

Chẩn đoán hội chứng ngưng thở khi ngủ được thực hiện thông qua khai thác tiền sử, triệu chứng lâm sàng và các xét nghiệm cận lâm sàng. Trong đó, đo đa sắc ký giấc ngủ (polysomnography) được xem là “tiêu chuẩn vàng”, giúp theo dõi nhịp tim, nhịp thở, sóng não và nồng độ oxy máu trong suốt giấc ngủ, qua đó xác định mức độ và dạng rối loạn.

Tùy theo mức độ bệnh, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp như thay đổi lối sống, giảm cân, tăng cường vận động, hạn chế rượu bia và thuốc lá; sử dụng thiết bị hỗ trợ hô hấp như máy thở CPAP hoặc dụng cụ chỉnh hình đường thở; can thiệp phẫu thuật hoặc áp dụng liệu pháp kích thích thần kinh nhằm cải thiện tình trạng ngưng thở khi ngủ.

Các chuyên gia khuyến cáo, người có dấu hiệu ngáy to, ngủ không sâu giấc, hay mệt mỏi ban ngày nên tầm soát sớm hội chứng ngưng thở khi ngủ. Phát hiện và điều trị kịp thời sẽ giúp phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm, bảo vệ sức khỏe tim mạch và nâng cao chất lượng cuộc sống lâu dài.