Cô bé khô hạn phải làm sao? Nguyên nhân và cách phòng ngừa

Nhiều phụ nữ cảm thấy tự ti, áp lực và tìm cách né tránh “chuyện chăn gối” vợ chồng chỉ vì “cô bé” luôn trong trạng thái khô hạn dù đã thử nhiều cách. Vậy cô bé khô hạn phải làm sao? Cùng tham khảo chia sẻ của BS.CKI Nguyễn Gia Hoàng Anh, Bác sĩ Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh – Quận 8 trong bài viết dưới đây.

Tổng quan về tình trạng khô hạn

Khô hạn là cách gọi khác của khô âm đạo hay khô vùng kín, là tình trạng âm đạo mất đi độ ẩm thông thường do các mô bên trong âm đạo bị khô, mỏng và giảm tiết dịch khiến phụ nữ cảm thấy khó chịu và đau rát, thậm chí là chảy máu khi thực hiện hoạt động tình dục.

Bác sĩ Hoàng Anh cho biết, bình thường âm đạo có độ ẩm tự nhiên, độ PH ở môi trường âm đạo luôn có tính axit nhờ đó loại bỏ các tế bào chết giúp âm đạo được sạch sẽ, đồng thời ngăn ngừa các tình trạng nhiễm trùng như nấm hoặc viêm nhiễm do vi khuẩn kỵ khí.

Chất bôi trơn hàng ngày được tiết ra bởi các tuyến trên bề mặt thành âm đạo và cổ tử cung, giữ cho môi trường âm đạo được khỏe mạnh. Loại chất bôi trơn thứ hai xảy ra khi phụ nữ có kích thích tình dục. Khi đó, các tuyến bartholin ở lối vào âm đạo sẽ tiết ra chất nhờn trơn khiến thành âm đạo trở nên ẩm ướt hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho dương vật của nam giới “thâm nhập” vào dễ dàng hơn, quá trình giao hợp trở nên dễ chịu hơn.

Khi các chất bôi trơn tự nhiên này giảm, các mô của thành âm đạo sẽ bị khô, mỏng, trở nên kém đàn hồi và dễ bị kích ứng gây ngứa ngáy, khó chịu. Nếu không cho chất bôi trơn, âm đạo sẽ khô và khi xảy ra hoạt động tình dục, phụ nữ có cảm giác đau rát và thậm chí là bị chảy máu.

Theo thống kê, khô âm đạo có thể xảy ra ở bất kỳ phụ nữ ở độ tuổi nào. Khoảng 17% phụ nữ trong độ tuổi từ 18 đến 50 bị khô âm đạo trước khi bước vào thời kỳ mãn kinh. Hơn một nửa phụ nữ khi khô âm đạo khi bước sang thời kỳ mãn kinh (từ 51 đến 60 tuổi). Tuy nhiên, hầu hết phụ nữ đều cho rằng đây là “chuyện tế nhị” nên ngại đi khám và chia sẻ với bác sĩ cho đến khi các triệu chứng nghiêm trọng hơn đe dọa hạnh phúc vợ chồng và chất lượng sống.

Nguyên nhân khiến cô bé khô hạn

Khô âm đạo phổ biến nhất ở phụ nữ trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh (1), nhưng phụ nữ trẻ tuổi cũng có thể gặp phải tình trạng này. Sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể, cụ thể là nồng độ estrogen suy giảm thấp hơn bình thường, là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng khô âm đạo, ngoài ra còn có những nguyên nhân khác.

Bác sĩ Hoàng Anh chia sẻ, estrogen là hormone giúp niêm mạc âm đạo được bôi trơn, có độ dày và độ đàn hồi tốt. Khô âm đạo xảy ra khi cơ thể phụ nữ không sản xuất đủ lượng estrogen. Hiện tượng này có thể xảy ra vì nhiều lý do, chẳng hạn như:

• Phụ nữ bước vào thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh.
• Phụ nữ sau sinh và đang cho con bú.
• Phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng.
• Các phương pháp điều trị ung thư như hóa trị, xạ trị.
• Sử dụng thuốc chống estrogen trong điều trị lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung…

Các nguyên nhân cô bé bị khô hạn khác bao gồm:

• Vệ sinh vùng kín sai cách, sử dụng dung dịch chứa chất tẩy rửa mạnh, độ pH không phù hợp hoặc thụt rửa sâu trong âm đạo.
• Tâm lý căng thẳng hoặc lo lắng.
• Phụ nữ mắc bệnh đái tháo đường.
• Hội chứng Sjögren’s – một hội chứng rối loạn tự miễn có thể gây khô khắp cơ thể.
• Tác dụng phụ của một số loại thuốc như thuốc kháng histamine, thuốc chống trầm cảm, thuốc dị ứng, thuốc tránh thai hoặc liệu pháp hormone…
• Không có màn dạo đầu hoặc màn dạo đầu không chất lượng, chưa đủ kích thích.
• Phụ nữ hút thuốc lá. Nghiên cứu cho thấy, phụ nữ có thói quen hút thuốc lá có thể mãn kinh sớm hơn những người không hút thuốc, vì thế tình trạng khô âm đạo có thể xảy ra ở độ tuổi sớm hơn ở nhóm này.

Dấu hiệu nhận biết cô bé bị khô hạn

Cô bé bị khô hạn gây khó chịu và đau rát, nhất là khi quan hệ tình dục. Phụ nữ bị khô âm đạo có thể gặp các triệu chứng sau:

• Cảm giác nóng rát và ngứa ngáy.
• Chảy máu sau khi quan hệ tình dục.
• Đau ở âm hộ.
• Nhiễm nấm men hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI), tình trạng viêm nhiễm có thể tái đi tái lại nhiều lần.
• Đi tiểu thường xuyên.
• Giảm hứng thú tình dục, có xu hướng né tránh “chuyện ấy”.
• Độ ẩm trong âm đạo giảm sẽ dẫn đến độ ẩm trong vùng âm hộ (bộ phận sinh dục ngoài) cũng giảm theo, nghĩa là chị em sẽ cảm thấy khô hoặc bị kích ứng khi mặc đồ lót hoặc trong các hoạt động thường ngày như ngồi hoặc đi bộ.

Ảnh hưởng của khô hạn đến đời sống tình dục

Theo bác sĩ Hoàng Anh, hậu quả xấu nhất của khô âm đạo là ảnh hưởng đến hạnh phúc vợ chồng. Tình trạng này khiến phụ nữ cảm thấy tự ti, lo lắng và áp lực mỗi khi “gần gũi” chồng. Khô âm đạo có thể làm cho cả hai cảm thấy đau đớn, giảm ham muốn tình dục. Hơn thế nữa, khi âm đạo bị khô đồng nghĩa niêm mạc bị mỏng đi, dễ bong tróc nên khi quan hệ dễ bị trầy xước, chảy máu và tăng nguy cơ viêm nhiễm. Ngoài ra, khô âm đạo cũng có thể cản trở đến khả năng thụ thai tự nhiên, ảnh hưởng đến thiên chức làm mẹ của người phụ nữ.

Chia sẻ thêm về điều này, bác sĩ Hoàng Anh cho biết chất nhờn bôi trơn sản xuất bởi âm đạo và cổ tử cung rất quan trọng trong quá trình thụ thai, cho phép tinh trùng sống sót và dễ dàng di chuyển đến gặp trứng để diễn ra quá trình thụ tinh. Đối với những phụ nữ bị khô âm đạo, “cuộc yêu” không đủ chất bôi trơn tự nhiên có thể gây đau và giảm khả năng di chuyển của tinh trùng. Trường hợp nghiêm trọng hơn, chất bôi trơn chuyển sang trạng thái quá axit hoặc các vấn đề miễn dịch, dị ứng tinh trùng… có thể khiến phụ nữ khó mang thai. Nếu phụ nữ đang cố gắng thụ thai tự nhiên, tình trạng khô âm đạo có thể là một vấn đề cần được ưu tiên giải quyết.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Mặc dù khô âm đạo hiếm khi là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nhưng chị em tuyệt đối không được chủ quan, hãy thăm khám để được bác sĩ kiểm tra tìm nguyên nhân và hướng dẫn giải pháp, nhất là các trường hợp sau:

• Tình trạng khô âm đạo ảnh hưởng nghiêm trọng đến các hoạt động thường ngày.
• Cô bé bị khô hạn ảnh hưởng tiêu cực đến “chuyện chăn gối”, đe dọa hạnh phúc vợ chồng.
• Tình trạng không được cải thiện sau khi áp dụng các biện pháp điều trị không kê đơn.
• Xuất hiện triệu chứng chảy máu âm đạo, triệu chứng tái đi tái lại và có dấu hiệu nặng nề hơn.

Cô bé khô hạn phải làm sao?

Khi nhận thấy các triệu chứng kể trên, hầu hết chị em đều lo lắng cô bé bị khô hạn phải làm sao? Bác sĩ Hoàng Anh khuyến cáo, chị em nên thăm khám ngay để được bác sĩ kiểm tra, chẩn đoán chính xác và hướng dẫn phương pháp điều trị thích hợp, hiệu quả.

Để tìm ra nguyên nhân gây khô âm đạo, bác sĩ sẽ thăm khám vùng chậu quan sát các mô trong âm đạo, hỏi các triệu chứng, tiền sử bệnh lý, các loại thuốc hoặc các phương pháp điều trị bệnh lý mà chị em đang áp dụng. Nhằm tăng độ chính xác cho chẩn đoán, bác sĩ có thể chỉ định chị em thực hiện một số xét nghiệm kiểm tra tùy theo từng trường hợp, bao gồm:

• Xét nghiệm máu nhằm xác định nồng độ hormone hoặc phát hiện các vấn đề sức khỏe khác có thể gây khô âm đạo.
• Xét nghiệm mẫu dịch tiết âm đạo để loại trừ các nguyên nhân khác, cũng như kiểm tra các dấu hiệu nhiễm trùng nếu có.

Khi có kết quả chẩn đoán, tùy vào từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ hướng dẫn cách điều trị thích hợp và hiệu quả. Hiện nay có nhiều chất bôi trơn có thành phần không phải là chất nội tiết, được sử dụng để bôi vào âm đạo, tạo độ ẩm tại chỗ giúp phụ nữ giảm tình trạng khô và khó chịu. Các chất bôi trơn này cũng có thể giúp đưa nồng độ pH của âm đạo trở về mức bình thường, giảm nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI)… Chị em nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn chất bôi trơn thích hợp, tránh gây kích ứng vùng kín.

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định chị em sử dụng liệu pháp estrogen dưới dạng viên uống, kem bôi hoặc vòng để giải phóng estrogen. Thuốc tránh thai có thể được chỉ định trong trường hợp phụ nữ có những triệu chứng khác của thời kỳ mãn kinh như bốc hỏa…

Bên cạnh đó, để cải thiện tình trạng cô bé bị khô hạn, chị em cần lưu ý thêm những điều sau:

• Cố gắng giữ tâm lý vui vẻ, thoải mái, tránh lo lắng hoặc căng thẳng kéo dài.
• Bổ sung đủ nước cho cơ thể, tối thiểu 2 lít nước mỗi ngày.
• Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, đảm bảo đủ 4 nhóm chất gồm đạm, tinh bột, béo, vitamin và khoáng chất trong khẩu phần ăn hàng ngày với liều lượng thích hợp.
• Tập luyện thể dục thể thao điều độ, nghỉ ngơi hợp lý giúp cơ thể phục hồi năng lượng.
• Thăm khám phụ khoa định kỳ mỗi 6 tháng hoặc 1 năm một lần để phát hiện sớm và xử trí hiệu quả các vấn đề sức khỏe phụ khoa nếu có, bao gồm cả khô âm đạo.

Phòng ngừa tình trạng cô bé bị khô hạn bằng cách nào?

Trên thực tế, chị em có thể kiểm soát độ ẩm âm đạo để phòng ngừa tình trạng khô âm đạo bằng các cách sau:

• Uống nhiều nước.
• Vệ sinh vùng kín đúng cách, sử dụng dung dịch vệ sinh dịu nhẹ, có độ pH thích hợp, không chứa chất gây kích ứng.
• Tuyệt đối không thụt rửa sâu trong âm đạo.
• Chú trọng chất lượng màn dạo đầu để “cuộc yêu” được dễ dàng và cả hai dễ thăng hoa hơn.
• Không sử dụng bất kỳ chất bôi trơn hoặc dưỡng ẩm âm đạo nào khi chưa có chỉ định của bác sĩ để tránh tác dụng ngược.
• Thăm khám ngay khi có triệu chứng cô bé khô hạn hoặc bất cứ triệu chứng khác lạ nào để được bác sĩ kiểm tra, chẩn đoán chính xác và hướng dẫn điều trị hiệu quả.

Câu hỏi thường gặp

1. Cô bé bị khô hạn có nguy hiểm không?

Cô bé bị khô hạn hiếm khi là dấu hiệu của một bệnh lý nghiêm trọng, nhưng chị em tuyệt đối không được chủ quan, nhất là khi có triệu chứng chảy máu khi quan hệ tình dục làm tăng nguy cơ viêm nhiễm.

Bên cạnh đó, tình trạng khô hạn ảnh hưởng đến tâm lý và hứng thú tình dục của người phụ nữ, sinh ra trạng thái né tránh “chuyện chăn gối” dần dần ảnh hưởng đến hạnh phúc vợ chồng. Do đó, khi nhận thấy các dấu hiệu cô bé khô hạn, chị em nên thăm khám ngay để được bác sĩ hướng dẫn giải pháp hiệu quả giúp “giữ lửa” hôn nhân, bảo vệ hạnh phúc vợ chồng.

2. Cô bé bị khô hạn có phải là dấu hiệu vô sinh không?

Như đã chia sẻ, chất bôi trơn tiết ra từ âm đạo và cổ tử cung rất quan trọng đối với quá trình thụ thai vì cho phép tinh trùng có thể sống sót và di chuyển đến gặp trứng. Cô bé bị khô hạn đồng nghĩa chất bôi trơn tiết ra không đủ, nghiêm trọng hơn nếu chất bôi trơn chuyển sang trạng thái quá axit hoặc các vấn đề miễn dịch, dị ứng tinh trùng… có thể khiến phụ nữ khó thụ thai và mang thai tự nhiên.

Trung tâm Sản Phụ khoa Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh quy tụ đội ngũ chuyên gia – bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm; sở hữu hệ thống máy móc hiện đại; liên kết chặt chẽ với các chuyên khoa khác như Trung tâm Xét nghiệm, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh,…; phác đồ thăm khám và điều trị cá thể hóa… nhờ đó phát hiện chính xác nguyên nhân khiến cô bé khô hạn để có phương pháp điều trị thích hợp và hiệu quả, giúp chị em sống vui khỏe và hạnh phúc.

Để đặt lịch khám và tư vấn với các chuyên gia – bác sĩ Sản Phụ khoa tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, chị em vui lòng liên hệ đến:

Như vậy cô bé khô hạn phải làm sao? đã được tổng hợp lại ở trên. Hy vọng qua bài viết chị em đã biết nguyên nhân cô bé bị khô hạn và khi nhận thấy cô bé khô hạn thì phải làm sao. Nếu có bất kỳ thắc mắc hoặc lo lắng nào, chị em có thể đến ngay Trung tâm Sản Phụ khoa Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để được các chuyên gia – bác sĩ giỏi kiểm tra và tư vấn cụ thể!