Phát hiện loại đồ uống khiến tuổi thọ giảm sút nghiêm trọng: Rất nhiều người Việt vẫn vô tư sử dụng

Mỗi ngụm nước ngọt có thể gợi lại ký ức tuổi thơ, nhưng thực tế, điều nó đang làm là lấy đi những năm tháng quý giá trong cuộc sống trưởng thành của bạn.

Một nghiên cứu xem xét hơn 5.800 loại thực phẩm trong chế độ ăn của người Mỹ đã phát hiện ra rằng việc tiêu thụ một lon nước ngọt có gas có thể “đánh cắp” 12 phút của một “cuộc sống khỏe mạnh”.

Nghiên cứu được thực hiện bởi các chuyên gia từ Đại học Michigan và được công bố trên tạp chí Nature Food. 

Các nhà khoa học cũng phát hiện rằng việc ăn một chiếc xúc xích nóng (hot dog) có thể lấy đi 36 phút sống khỏe mạnh, trong khi một khẩu phần hạt (khoảng 28g) có thể cộng thêm 25 phút sống khỏe mạnh.

“Các lựa chọn ăn chay và thuần chay ngày càng phổ biến trong chế độ ăn uống của người Mỹ, từ các nhà hàng cao cấp đến các chuỗi thức ăn nhanh. Và nhiều người biết rằng lựa chọn thực phẩm của họ ảnh hưởng đến sức khỏe bản thân cũng như sức khỏe của hành tinh,” – Katerina Stylianou và Olivier Jolliet, hai nhà khoa học trong nhóm thực hiện nghiên cứu, chia sẻ với The Conversation.

Các chuyên gia đã phân tích từng loại thực phẩm dựa trên thành phần của chúng và xác định tác động của thực phẩm đến sức khỏe con người bằng cách sử dụng dữ liệu từ một nghiên cứu dịch tễ học quy mô lớn có tên là Gánh nặng bệnh tật toàn cầu (Global Burden of Disease).

Nghiên cứu cũng xem xét hậu quả môi trường của các loại thực phẩm khác nhau bằng phương pháp IMPACT World+, phương pháp này bao gồm việc phân tích thực phẩm trong suốt vòng đời của chúng, xem xét các yếu tố như chế biến, sản xuất, chuẩn bị, tiêu thụ và rác thải.

Việc thay thế 10% lượng thịt tiêu thụ hàng ngày bằng rau củ có thể cộng thêm 48 phút sống khỏe mạnh. Nghiên cứu phát hiện rằng chỉ cần thay thế 10% lượng calo hàng ngày từ thịt bò và thịt chế biến sẵn bằng một loạt thực phẩm như ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau củ, hạt, đậu và một số loại hải sản được chọn lọc có thể kéo dài cuộc sống khỏe mạnh thêm 48 phút cho mỗi người mỗi ngày.

“Sự cấp bách trong việc thay đổi chế độ ăn uống để cải thiện sức khỏe con người và môi trường là rất rõ ràng,” ông Jolliet nói.

“Phát hiện của chúng tôi chứng minh rằng những sự thay thế nhỏ, có mục tiêu cụ thể là một chiến lược khả thi và mạnh mẽ để đạt được những lợi ích lớn về sức khỏe và môi trường mà không cần thay đổi quá đột ngột chế độ ăn uống.”

Người Việt ngày càng tiêu thụ nhiều đồ uống có đường

Theo thông tin trên báo Người lao động, tiêu thụ đồ uống có đường ở Việt Nam đã tăng nhanh trong 15 năm qua, từ 18,5 lít/người năm 2009, lên 66,5 lít năm 2023, tức gấp gần 4 lần. 

Năm 2023, trung bình mỗi người Việt uống gần 70 lít đồ uống có đường, tương đương 1,3 lít mỗi tuần, đạt 36% mức khuyến nghị tối đa của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).

Các chuyên gia cho rằng nếu không có biện pháp kiểm soát, tiêu thụ nước ngọt có đường tại Việt Nam dự báo sẽ tiếp tục tăng 6,4% mỗi năm trong giai đoạn 2023–2028.

Trước những cảnh báo này, tiến sĩ Angela Pratt, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam, nhấn mạnh việc có bằng chứng khoa học cho thấy tiêu thụ thường xuyên đồ uống có đường làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2, bệnh tim, đột quỵ và một số loại ung thư.

Vì vậy, WHO khuyến nghị Việt Nam sớm áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có đường nhằm nâng giá thành sản phẩm, từ đó giảm nhu cầu tiêu dùng, đặc biệt hiệu quả với trẻ em và thanh thiếu niên – nhóm dễ bị ảnh hưởng bởi giá cả. Đã có ít nhất 108 quốc gia, trong đó 7/11 nước ASEAN, triển khai chính sách thuế tương tự.

WHO đề xuất Việt Nam áp thuế tối thiểu 40% giá xuất xưởng vào năm 2030, làm tăng giá bán lẻ ít nhất 20%, đủ sức ảnh hưởng hành vi mua sắm.